Bug – dzika rzeka

Bug jest czwartą co do wielkości rzeką w Polsce. Przepływa przez Ukrainę, gdzie ma swoje źródła, Polskę – w tym Mazowsze oraz zachodnią Białoruś. Meandrująca rzeka i wciąż jeszcze dzika przyroda tworzą unikatowe krajobrazy. Występuje tu wiele rzadkich gatunków roślin oraz zwierząt, w tym zagrożonych wyginięciem! Nic więc dziwnego, że Dolina Bugu jest jednym z najcenniejszych obszarów przyrodniczych naszego kraju.

Aby chronić to bogactwo flory i fauny, powstał Nadbużański Park Krajobrazowy (NPK), a ze względu na walory przyrodnicze i krajobrazowe Dolina Środkowego Bugu i Dolina Dolnego Bugu zostały włączone do europejskiej sieci NATURA 2000.

Nieposkromiona rzeka

W obrębie teras zalewowych 1 dominują łąki i tereny podmokłe ze starorzeczami. Brzegi rzeki najczęściej porośnięte są zaroślami wierzbowymi i łęgami. Miejscami dolina dochodzi do kilku kilometrów szerokości, o czym możemy się przekonać podczas wiosennych rozlewisk.

Obecny wygląd doliny Bugu zawdzięczamy zrównoważonej gospodarce rolniczej. Większość jej obszaru stanowią tereny rolnicze – łąki kośne i pastwiska. Ze względu na ogromne bogactwo gatunków fauny i flory łąki należą do jednych z najcenniejszych półnaturalnych zbiorowisk na obszarze Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Siedliska łąkowe wytworzyły się dzięki gospodarce człowieka poprzez ekstensywne ich użytkowanie – koszenie i wypas zwierząt gospodarskich.

Kosaćce i rycyki

W trakcie roku poziom wód podziemnych zmienia się, co jest charakterystyczną cechą takich łąk. Wiosną i jesienią poziom wody utrzymuje się wysoko, natomiast w pełni lata opada nisko, co skutkuje przesychaniem górnych warstw podłoża. Takie wahania dają możliwość współwystępowania wielu gatunków roślin, często mających skrajnie różne wymagania siedliskowe. Z gatunków rzadkich i będących pod ochroną prawną występują tu m.in.: kosaciec syberyjski, starodub łąkowy, mieczyk dachówkowaty, selernica żyłkowana, gnidosz błotny czy czosnek kątowaty.

W samym korycie rzeki nie odcisnęła się działalność człowieka, dzięki czemu możemy tu podziwiać piaszczyste wyspy, łachy, skarpy, starorzecza i meandry. Tak zachowane środowisko przyrodnicze sprawia, że Dolina Bugu jest ważnym miejscem bytowania i migracji wielu gatunków zwierząt, w szczególności ptaków. Możemy spotkać tu m.in. kulika wielkiego, rycyka, czajkę, bielika czy zimorodka. 

Nadbużański Park Krajobrazowy został utworzony w 1993 r. Położony jest w województwie mazowieckim. Swym zasięgiem obejmuje lewobrzeżną część Doliny Dolnego Bugu, od ujścia rzeki Tocznej w Drażniewie do ujścia Liwca w pobliżu Kamieńczyka, a także fragment Dolnej Narwi w rejonie Pułtuska. To jeden z największych tego typu parków w Polsce i największy na Mazowszu (ponad 74 tys. ha). Park wraz z Doliną Bugu to przyrodnicze perły Mazowsza.