Mazowsze serce Polski nr 5 (61) 2023
Alzheimer to nie wyrok
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w 2030 r. będzie 65 mln chorych na Alzheimera, a w 2050 – już 115 mln.
Choroba Alzheimera jest najczęstszą (50–60%) przyczyną otępienia u osób po 65. roku życia. Większość zachorowań na chorobę Alzheimera to tzw. przypadki sporadyczne, czyli niezwiązane z występowaniem rodzinnym. Uważa się, że na rozwój choroby wpływ mają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe, ale wciąż nie określono dokładnie, które z nich i w jakim stopniu się do niego przyczyniają.
Społeczeństwo się starzeje
W Polsce już dziś żyje około 600 tys. osób z chorobami otępiennymi, dotykającymi przede wszystkim starszych. Do tego dochodzi spory odsetek tych bez postawionej diagnozy. To ogromna liczba, a trzeba pamiętać, że schorzenie ma wpływ przynajmniej na drugie tyle osób, które pełnią funkcję opiekunów chorych. Szacuje się, że do 2050 r. liczba chorych się zwiększy i wyniesie ponad milion.
Wraz ze starzeniem się społeczeństwa rośnie potrzeba zapewnienia systemu diagnozowania chorób prowadzących do otępienia oraz kompleksowej opieki nie tylko medycznej, ale i pozamedycznej.
– W przeprowadzanych przez nas badaniach dotyczących potrzeb mieszkańców Mazowsza w kwestii specjalistycznych świadczeń, co roku w czołówce pojawia się opieka długoterminowa nad osobami przewlekle chorymi lub starszymi. Obok świadczeń onkologicznych to najczęstsze – około 40% – wskazania respondentów – tłumaczy marszałek Adam Struzik (klub radnych PSL). – Nie mamy więc wątpliwości, że właśnie takiego wsparcia potrzebują zarówno chorzy, jak i ich rodziny.
Mazowsze rozszerza sieć pomocy
Raport NIK-u z 2017 r. ujawnił dość niepokojące informacje na temat braku modelu leczenia i opieki nad osobami z chorobą Alzheimera – rozwiązań organizacyjnych, standardów postępowania diagnostycznego, w tym wczesnej kompleksowej diagnozy.
– Próba naprawy tej sytuacji stała się jednym z priorytetów Mazowsza, dlatego sejmik województwa przeznaczył ponad 31 mln zł na dzienne domy pobytu – mówi wiceprzewodniczący sejmiku Mazowsza Mirosław Adam Orliński (klub radnych PSL).
Jako rozwiązanie tego problemu Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej (MCPS) zarekomendowało stworzenie sieci dziennych domów pobytu dla osób z chorobami otępiennymi. Razem ze specjalistami wypracowano model, bazując na praktykach z Europy Zachodniej. Wsparcie dla osób w pierwszej fazie chorób otępiennych, w tym ich aktywizacja oraz terapia – to działania, z których będzie można skorzystać w 12 dziennych domach pobytu na Mazowszu. Placówki, które otrzymały dotacje, przeznaczą środki na pracę dziennych domów pobytu w regionie oraz możliwości uzyskania m.in. pomocy psychologicznej, socjalnej, rodzinnej, opiekuńczej dla osób z chorobą Alzheimera i innymi chorobami otępiennymi.
Pomocy potrzebuje też rodzina
Ponad połowa bliskich osób z chorobą Alzheimera przyznała, że ich zdrowie pogorszyło się w wyniku obowiązków, jakie na nie spadły w związku z opieką nad osobą chorującą.
– Gdy rozpoczyna się choroba, całe otoczenie nie potrafi się odnaleźć w nowej sytuacji. Stąd potrzeba stworzenia miejsc, które z jednej strony oferują zajęcia dla osób chorych, a z drugiej – szkolenia i poradnictwo dla rodzin – zaznacza Aleksander Kornatowski, dyrektor MCPS.
– Pilotaż dziennych domów pobytu sprawdził się nie tylko jako odpowiedź na potrzeby, ale też jako model usług. Chcemy więc wzmocnić powstawanie kolejnych takich miejsc. Osoby w początkowej fazie chorób otępiennych mogą liczyć na działania aktywizujące i specjalistyczną pomoc – np. logopedyczną i terapeutyczną. Daje to nadzieję na poprawę komfortu ich życia, ale też życia ich najbliższych – mówi Elżbieta Lanc, członek zarządu województwa mazowieckiego (sejmikowy klub KO).
Pieniądze od samorządu
Na terenie województwa mazowieckiego działa już sześć dziennych domów pobytu, które powstały z myślą o osobach cierpiących z powodu zespołu otępiennego. Marszałek Adam Struzik (klub radnych PSL) podpisał umowy dofinansowania dla czterech z nich: dwóch już istniejących – w Płocku i Myśliborzycach (pow. płocki) i dwóch wchodzących do sieci – w Sierpcu i Kuznocinie (pow. sochaczewski).
Wczesne objawy choroby Alzheimera i innych otępień :
- zaburzenia pamięci wpływające,
- niekorzystnie na codzienne życie,
- trudności w wykonywaniu zwykłych, znanych zadań i czynności,
- trudności w nazywaniu przedmiotów, gubienie się nawet w znanych sobie wcześniej miejscach,
- zmiany nastroju, zachowania i osobowości,
- utrata zainteresowania dotychczas ulubionym zajęciem lub hobby.