Rozmowy o Europejskim Zielonym Ładzie

Od początku obecnej kadencji (2019–2024) Komisja Europejska w pełni angażuje się w przekształcenie UE w czystą i konkurencyjną gospodarkę, zgodnie z celami porozumienia paryskiego. Plany te przekładają się na szereg unijnych strategii politycznych w zakresie klimatu i środowiska, a także na Europejski Zielony Ład, zainicjowany w 2019 r. Celem Europejskiego Zielonego Ładu jest osiągnięcie neutralności klimatycznej UE do 2050 r.
Ostatnia debata koncentrowała się na tym, jak Europejski Zielony Ład powinien zmienić się w nadchodzącej nowej kadencji instytucji unijnych.

Europejski Zielony Ład – unijna strategia na rzecz wzrostu gospodarczego

Europejski Zielony Ład został opracowany jako unijna strategia na rzecz wzrostu gospodarczego. Głównym elementem strategii UE na rzecz przejścia na gospodarkę neutralną dla klimatu jest transformacja ekologiczna i  cyfrową. W Europejskim Zielonym Ładzie określono ramy obejmujące szereg ambitnych celów mających skierować transformację UE w stronę modelu zrównoważonego. Kryzysy międzynarodowe, które wyłoniły się od czasu jego wprowadzenia, pokazały, że musi być on elastyczniejszy i w większym stopniu gotowy do reagowania na wyzwania w zmieniającej się sytuacji. 

Zielony Ład 2.0 

Odnowiony program Zielonego Ładu 2.0 powinien wspierać zrównoważoną konkurencyjność i autonomię, eliminować nierówności społeczne i wykorzystywać potencjał zielonych innowacji orz koncentrować się na potrzebach europejskich miast i regionów. Powinien zapewnić im narzędzia i zasoby niezbędne do osiągnięcia ambitnych celów oraz umożliwić zaprojektowanie ich własnych ścieżek transformacji i zarządzanie nimi.

Władze lokalne i regionalne kluczowymi podmiotami transformacji

Podkreślano, by samorządy włączone były w proces decyzyjny związany z walką ze zmianami klimatu, bo to władze lokalne i regionalne muszą mierzyć się ze skutkami takich zjawisk, jak susze czy lokalne podtopienia. Sukces walki ze zmianami klimatycznymi jest warunkowany współpracą z samorządami, bo to miasta i regiony są kluczowym ogniwem dla osiągniecia celów porozumienia paryskiego. Czerpią też liczne korzyści z wdrażania Europejskiego Zielonego Ładu i odgrywają kluczową rolę w angażowaniu społeczeństwa i promowaniu zmiany. Jednakże coraz częściej zmagają się z zagrożeniami klimatycznymi, środowiskowymi i geopolitycznymi.

Sprawozdanie Rola regionów i miast w kształtowaniu Zielonego Ładu 2.0

Europa jest najszybciej ocieplającym się kontynentem na świecie, kryzys klimatyczny i środowiskowy może pogłębić istniejące nierówności pod względem liczby ofiar wśród ludności, szkód w infrastrukturze krytycznej i zakłóceń dla produkcji rolnej, klastrów przemysłowych, lokalnych gospodarek turystycznych i ekosystemów naturalnych. Opracowane zostało sprawozdanie Rola regionów i miast w kształtowaniu Zielonego Ładu 2.0, przy aktywnym udziale i współpracy wszystkich komisji KR-u.

Europejski Komitet Regionów i Europejski Zielony Ład

Od 2019 r. Europejski Komitet Regionów (KR) wydał ponad 78 opinii/rezolucji dotyczących różnych obszarów tematycznych Europejskiego Zielonego Ładu. Grupa robocza „Zielony Ład w terenie” stworzyła stałe forum dla debaty politycznej, zapewniając przekrojowe podejście w zakresie prac KR-u nad transformacją ekologiczną. W 2023 r. rozpoczęto debatę opartą na analizie opinii i rezolucji KR-u związanych z Zielonym Ładem oraz na konsultacjach w sprawie Zielonego Ładu 2.0 przeprowadzonych z siecią regionalnych centrów (RegHub). Ponadto zajęto stanowisko wobec głównych światowych trendów i zmian, dzięki włączeniu prognozy strategicznej do procesu opracowywania swojej polityki i prognozy strategicznej na temat Zielonego Ładu 2.0, zgodnie z celami unijnego Programu lepszego stanowienia prawa.