Mazowsze serce Polski nr 12 (68)
Dzielimy się tym, co mamy
Zarząd Województwa Mazowieckiego podsumowuje kończący się rok oraz 25 lat funkcjonowania samorządności na Mazowszu. Co się udało, a co jeszcze przed nami?
Maciej Proliński: Samorząd Mazowsza jest blisko ludzkich potrzeb. Z jakich dokonań są Państwo szczególnie dumni w kończącym się 2023 roku?
Adam Struzik: Ktoś kiedyś powiedział, że współpraca buduje, a niezgoda rujnuje. I miał absolutną rację, bo razem możemy więcej. Wsłuchujemy się w głos mieszkańców i samorządowców i tak konstruujemy nasze działania, by każda, nawet najmniejsza miejscowość, mogła skorzystać z naszej pomocy i zrobić krok do przodu. Tym bardziej, że żyjemy w regionie, który jest bardzo zróżnicowany, a każda gmina czy powiat mają inne priorytety i potrzeby. Warto podkreślić, że tylko w tym roku, dzięki naszemu wsparciu, w całym regionie przeprowadzonych zostało blisko 5 tys. inwestycji! Realizujemy 20 różnorodnych programów wsparcia, m.in. dla równomiernego rozwoju, dla sportu, dla straży pożarnej, dla sołectw. W tym roku wdrożyliśmy także nowe: dla lokalnych centrów integracyjnych, dla miejsc pamięci czy dla zdrowia kobiety. Na ich realizację samorząd Mazowsza przeznaczył 800 mln zł! To właśnie dzięki tym środkom powstają nowe boiska, place zabaw, pomagamy w budowie szkół, przedszkoli, a także w zakupie sprzętu i samochodów dla mazowieckich OSP.
Elżbieta Lanc: Mamy się czym pochwalić. Szczególnie cieszą mnie programy dotyczące zdrowia – w szpitalach, placówkach medycznych, czy „Mazowsze dla zdrowia kobiety”, który od przyszłego roku będzie obejmował także mężczyzn i zamieni się w „Mazowsze dla zdrowia”. Dofinansowujemy też program wspierający powstawanie dziennych domów opieki społecznej, programy ukierunkowane na zdrowie psychiczne i wsparcie psychologiczne dla dzieci i młodzieży oraz edukację, która jest w tej dziedzinie ogromnie ważna.
Nieustannie inwestujemy w zdrowie. Kupiliśmy nowe ambulanse dla stacji pogotowia i przeprowadziliśmy wiele ważnych inwestycji w naszych szpitalach. Ten rok to zamknięcie tak ważnych projektów jak budowa Centrum Onkologii w Płocku, rozbudowa szpitala w Rudce czy nowy SOR w szpitalu bródnowskim. Trwa budowa oddziału zakaźnego w Ciechanowie. Tylko w regionach siedleckim i ostrołęckim to blisko 1500 inwestycji.
Janina Ewa Orzełowska: Z naszych programów wsparcia korzystały gminy i powiaty z Mazowsza. Warto tu wymienić m.in. projekty drogowe, ale także te skierowane do najmłodszych – żłobki, przedszkola czy boiska i hale sportowe. Wspieramy też seniorów, by nie czuli się pozostawieni sami sobie, a także młodzież, by miała możliwości kreatywnego podejścia do tego, co ich otacza. To projekty, które mają bezpośredni wpływ na codzienne życie mieszkańców. Udało nam się pomóc strażakom, działkowcom, kołom gospodyń wiejskich. Dofinansowaliśmy również projekty ekologiczne, np. budowy tężni solankowych. W sumie mówimy o blisko 5 tys. inwestycji.
Rafał Rajkowski: To był dobry i ciekawy rok. Rozstrzygamy przetarg na 30 km nowego śladu drogi nr 747, a więc od Solca nad Wisłą do Iłży. To znacząca inwestycja ze względu na skalę realizacji. Zabiegałem o nią od wielu lat i dzisiaj szczęśliwie jesteśmy już na finiszu.
Zakończyliśmy budowę oddziału ratunkowego w Mazowieckim Szpitalu Specjalistycznym w Radomiu. Bez wahania powiem, że to historyczne przedsięwzięcie. Bardzo nowoczesny, o ile nie najnowocześniejszy, SOR w Polsce. Koszt jego budowy to prawie 100 mln zł. Otwarcie zaplanowaliśmy na początek przyszłego roku. Z dumą mogę powiedzieć, że jesteśmy w trakcie realizacji największej i najbardziej kosztownej inwestycji w województwie mazowieckim jeżeli chodzi o obiekt edukacyjny. Mam na myśli Zespół Szkół Leśnych i Drzewnych w Garbatce-Letnisku, z budżetem prawie 115 mln zł.
Wiesław Raboszuk: Samorząd odpowiada też za pracę 30 instytucji kultury, w tym tak prestiżowych jak np. Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie czy Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze” im. Tadeusza Sygietyńskiego w Karolinie. We wrześniu tego roku poszerzyliśmy grupę beneficjentów programu „Kulturalna szkoła na Mazowszu”. Oprócz uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych, a także osób z niepełnosprawnościami, z marszałkowskich instytucji kultury za symboliczną złotówkę mogą już korzystać dzieci z zerówek. Nasza akcja cieszy się dużym zainteresowaniem najmłodszych mieszkańców regionu.
Bardzo się cieszę, że mamy piosenkę, która promuje nasze województwo i jego mocne strony – mam na myśli utwór „Moje Mazowsze”, który powstał specjalnie na 25-lecie Samorządu Województwa Mazowieckiego. Premiera dzieła duetu Piotr Rubik, Jacek Cygan miała miejsce we wrześniu.
Jak bardzo przez te 25 lat zmienił się cały nasz region?
Adam Struzik: Przez ćwierć wieku na Mazowszu dokonał się ogromny postęp cywilizacyjny. Reforma samorządowa była krokiem milowym w budowaniu silnych regionów. Samorząd i samorządność to jedna z najbardziej udanych reform. Teraz jesteśmy województwem silnym i stabilnym, prekursorem zmian i innowacji. A jednocześnie regionem, dla którego władz najważniejsze jest dobro mieszkańców, ich bezpieczeństwo, komfort i przyszłość.
Od samego początku opieraliśmy naszą politykę na trzech uniwersalnych zasadach – pomocniczości, solidarności i poszanowaniu dobra wspólnego. Każdego roku środki, jakie przeznaczamy na inwestycje, stanowią ponad 30 proc. wszystkich wydatków. Jestem bardzo dumny z integracji województwa i z tego, że udało się nam zbudować wspólnotę. Województwo mazowieckie powstało z kilku małych województw. Teraz czujemy się wszyscy jednością – Mazowszanami. Równomierny rozwój tak dużego i zróżnicowanego regionu wymaga odpowiedzialnego zarządzania. Jak wygląda ono w praktyce, pokazują liczby: pierwszy budżet województwa w 1999 r. wynosił 367 mln zł, tegoroczny to już 7,3 mld zł, a przyszły – 8,2 mld zł! Wzrosły również nakłady na inwestycje: z 93 mln zł do 2,4 mld zł w 2023 r. i 2,8 mld zł w 2024 r.
Rafał Rajkowski: Po 25 latach Mazowsze jest postrzegane jako najbogatszy i najbardziej konkurencyjny region w kraju. Ten sukces to efekt pracy, pasji i współpracy mieszkańców, przedsiębiorców, samorządowców. Dziś Mazowsze jest liderem jeżeli chodzi o skalę inwestycji, rozwój naszych instytucji kultury, szpitali, budowę dróg, ale także absolutnym liderem we wspieraniu innych samorządów – gmin i powiatów na terenie województwa.
Wiesław Raboszuk: Samorządy uwolniły w Polakach kreatywność, pozwoliły na rozwijanie obywatelskiej aktywności. Warto również podkreślić nasze doświadczenie zdobyte w realizacji środków unijnych. Zaczynaliśmy jak „nieopierzony pisklak”. Teraz jesteśmy liderem we wdrażaniu środków unijnych i mam nadzieję, że tak pozostanie. Wiemy, jak te środki mądrze i sprawnie inwestować.
Jak odblokowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) wpłynie na dalszy rozwój Mazowsza?
Adam Struzik: Środki unijne były, są i będą ogromnym impulsem dla rozwoju Mazowsza. Warto znów przytoczyć liczby. Tylko dzięki regionalnemu programowi operacyjnemu na lata 2014–2020 udało się zrealizować ponad 5,7 tys. projektów, na które otrzymaliśmy ponad
9,4 mld zł dofinansowania z UE. Z kolei KPO to pieniądze m.in. na zdrowie i zieloną energię, więc zagadnienia bardzo ważne dla naszego regionu. Liczę, że zjednoczonej opozycji uda się odblokować dla Polski te pieniądze i będziemy mogli z nich skorzystać.
A jakie są plany i największe wyzwania na 2024 rok?
Adam Struzik: Początek przyszłego roku w kwestii środków unijnych zapowiada się obiecująco i wiele naborów się rozstrzygnie. Mam na myśli m.in. zakup pociągów, budowę i przebudowę dróg powiatowych i gminnych czy zwiększanie ochrony przeciwpowodziowej i ograniczenie skutków suszy. W obszarze społecznym są to nabory np. na aktywizację zawodową kobiet czy wzmocnienie kompetencji uczniów.
Rafał Rajkowski: Realizujemy nowe inwestycje, ale zajmujemy się także remontami. Na Mazowszu jest prawie 3 tys. km dróg, część z nich wymaga remontu, więc będziemy kłaść duży nacisk na te kwestie. Na uwagę np. zasługuje też rozpoczęta już przebudowa Centrum Kształcenia Ustawicznego i Zawodowego w Radomiu. To istotny z punktu widzenia mieszkańców projekt w samym centrum miasta na niebagatelną kwotę około 74 mln zł. Prace są już w toku, a ich zakończenie zaplanowane jest na 2025 r.
Wiesław Raboszuk: Chcemy rozwijać nasze placówki kultury, aby chętniej były odwiedzane przez turystów dlatego m.in. wsparliśmy modernizację Państwowego Muzeum Archeologicznego kwotą 50 mln zł. W ciągu kilku najbliższych lat powstanie nowy obiekt wystawienniczo-edukacyjny na terenie Muzeum Treblinka. Przeznaczyliśmy na ten cel blisko 24 mln zł.
Właśnie rozpoczęła się nowa perspektywa unijna i nasz region otrzyma kolejne duże wsparcie z UE. To nie tylko inwestycje, ale także miejsca pracy i kontrakty dla mazowieckich firm. To także olbrzymi impuls rozwojowy dla naszego województwa. Przed nami kolejny pracowity rok, ale zrobimy wszystko, aby jak najlepiej wykorzystać każdą złotówkę i każde euro.
Janina Ewa Orzełowska: Kontynuujemy wszystkie nasze programy wsparcia. Nabory już ruszyły. W tym roku zdecydowanie wcześniej, tak aby gminy i powiaty miały więcej czasu na zrealizowanie i rozliczenie projektów. Sejmik Mazowsza zaplanował na ten cel w 2024 rekordową kwotę blisko 900 mln zł.
Elżbieta Lanc: Dobra edukacja najmłodszych i troska o ich dobrostan psychiczny to najlepsza inwestycja w przyszłość. Na Mazowszu powstanie pierwszy w Polsce ośrodek zdrowia psychicznego małego dziecka. Na rozbudowę Mazowieckiego Centrum Neuropsychiatrii w Józefowie przeznaczyliśmy prawie 188,5 mln zł. Myślimy również o seniorach i do nich kierujemy nasze programy wsparcia. Seniorzy są aktywni, pełni życia i mają pomysły na to, jak powinno zmieniać się Mazowsze. Chcemy dać im do tego przestrzeń.