Mazowsze serce Polski nr 11 (67)
Urodzinowy prezent
Obraz „Umywanie nóg” Jacka Malczewskiego trafił do muzeum imienia artysty w Radomiu. Dzieło zakupił za 1,25 mln zł Samorząd Województwa Mazowieckiego z okazji 100-lecia istnienia radomskiego muzeum.
Placówka od wielu lat gromadzi prace Malczewskiego i pamiątki związane z artystą, jednak wielkoformatowy obraz (197,5 cm x 139,5 cm) jest pierwszym tak dużych rozmiarów dziełem Malczewskiego w kolekcji radomskiego muzeum. Obecnie zbiór jego prac w Radomiu jest czwarty pod względem wielkości w kraju.
– To dla nas najcenniejszy dar, ale także nabytek, bo prac tej wielkości nie mieliśmy. Posiadają je tylko muzea narodowe w Warszawie, może w Krakowie, a teraz my zaczynamy taką kolekcję wielkoformatowych Malczewskich – mówił Leszek Ruszczyk, dyrektor Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu.
Literacka inspiracja
Obraz powstał w 1887 r., a inspiracją był poemat „Anhelli” Juliusza Słowackiego. Malczewski wychował się na jego twórczości, dlatego w naturalny sposób znaczna część treści stała się pożywką dla utalentowanego artysty.
– Bohaterką kompozycji jest młoda kobieta, która została podejrzana przez tytułowego Anhellego prowadzonego przez Szatana podczas literackiej wędrówki po białym, śnieżnym piekle, które było miejscem zesłanych na Syberię Polaków – mówiła o obrazie Paulina Szymalak-Bugajska, kuratorka stałej ekspozycji dzieł Malczewskiego. – Widzimy ją w dosyć wymyślnej, wyrafinowanej pozie – zawiązującą sznurki gorsetu i przygotowującą się do umywania nóg swojego męża, który wraca po ciężkiej pracy w kopalni – tłumaczy kustoszka. Zauważa też, że tematyka obrazu odnosi się do dwóch scen biblijnych: obmywania stóp Chrystusa olejkiem oraz obmywania stóp apostołów. – Możemy dostrzec analogię do ówczesnej historii Polski, do niewoli, do reperkusji po nieudanym powstaniu styczniowym – podsumowuje.
– To najdroższe dzieło zakupione do obiektów muzealnych prowadzonych przez Samorząd Województwa Mazowieckiego – uważa wicemarszałek Rafał Rajkowski (sejmikowy klub KO).