Mazowsze serce Polski nr 4 (60) 2023
Rowerem przez Mazowsze
Jak zapewnić sobie czas pełen wrażeń? Odpowiedź jest prosta: weekendowa wyprawa rowerowa po Mazowszu. Wysiłek fizyczny połączony z kontaktem z budzącą się do życia przyrodą każdemu poprawią samopoczucie!
Rower daje niezależność i wolność oraz – co najważniejsze – jest dostępny prawie dla każdego, niezależnie od wieku. Jeśli tylko pogoda pozwala, wycieczki jednośladem są idealną propozycją na aktywny wypoczynek na łonie natury. Czekają piękne mazowieckie krajobrazy, malownicze wsie i miasta, a w nich wspaniałe zabytki świadczące o wielkości. Niezapomniane wrażenia są gwarantowane. Pozostaje tylko wybrać trasę. A tych na Mazowszu jest dużo i wciąż powstają nowe. Wraz z Mazowiecką Regionalną Organizacją Turystyczną (MROT) przybliżamy kilka ścieżek rowerowych i ich atrakcje. Szczegóły znajdziecie w nowym cyklu MROT #rowerowemazowsze!
Ciechanów
Żółta i pomarańczowa to Powiatowe Trasy Rowerowe prowadzące do najciekawszych zabytków w okolicy Ciechanowa. Pętle rozpoczynają się i kończą przy siedzibie Starostwa Powiatowego w Ciechanowie (ul. 17 stycznia 17), a na pokonanie każdej z nich trzeba przeznaczyć minimum 2 godziny.
Trasa pomarańczowa (37 km) prowadzi do zabytkowego ratusza miejskiego, budynków dawnej elektrowni, kaszarni i młyna, a także do pozostałości wsi Starczewizna. Po drodze możemy odwiedzić Muzeum Romantyzmu w Opinogórze (instytucja samorządu Mazowsza), gromadzącego zabytki związane z rodziną Krasińskich. Stamtąd już niedaleko do Szulmierza związanego ze Stefanem Żeromskim. Na trasie wycieczki są także Włostów i Kozdrojów oraz Trzcianki, gdzie zobaczymy pozostałości dworu. Stamtąd kierujemy się w stronę Ciechanowa i przekraczamy most na rzece Łydyni w Kargoszynie – jednej z najstarszych wsi na Mazowszu.
Trasa żółta (34 km) wiedzie w kierunku Zamku Książąt Mazowieckich, a następnie do drewnianej przeprawy na Łydyni w Kargoszynie. W Lekowie przy drewnianym kościele znajduje się droga do Krośnicko-Kosmowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Po przekroczeniu Łydyni trasa wiedzie ku wsi Targonie, a następnie przez most w Kargoszynie i ścieżką rowerową z powrotem do Ciechanowa.
Puszcza Kampinoska
Na pokonanie 54-kilometrowej trasy trzeba zarezerwować około 7 godzin. Start ze stacji Metro Młociny w kierunku Wólki Węglowej. W Laskach zatrzymajmy się przy cmentarzu wojennym. Z kolei Polana Lipków to doskonałe miejsce na biwak czy krótki odpoczynek, aby nabrać sił przed dalszą drogą. Mijając Truskaw oraz Pociechę, dojedziemy do Palmirskiej Polany Śmierci – miejsca hitlerowskich egzekucji na obywatelach polskich. Nieopodal cmentarza stoi gmach Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry. Z Palmir można zawrócić do Truskawia, a stamtąd dojechać rowerem do Warszawy albo dotrzeć do pętli autobusowej i wrócić do stolicy komunikacją miejską.
Modlin
Trasa rozpoczyna się na stacji kolejowej Warszawa Choszczówka, skąd wiedzie do Nadleśnictwa Jabłonna, a następnie do stacji PKP Janówek. Od tego miejsca trasa prowadzi szlakiem niebieskim aż do Nowego Dworu Mazowieckiego. Po przekroczeniu Narwi znajdziemy się na terenie zabytkowej Twierdzy Modlin. Ta, położona w widłach Narwi, Wisły i Wkry, budowla jest najlepiej zachowaną fortecą w Polsce. Warto odwiedzić Muzeum Kampanii Wrześniowej i Twierdzy Modlin, które zgromadziło m.in. kolekcję broni i umundurowania oraz udostępnia ekspozycję plenerową sprzętu wojskowego. Twierdza to także cytadela, historyczne koszary, bramy, bloki dla oficerów i podoficerów carskiej armii, dawny wojskowy szpital, pralnia, kasyno, elektrownia, młyn i piekarnia. Dotarcie do wszystkich obiektów zajmie sporo czasu, dlatego najwygodniej wrócić z Nowego Dworu Mazowieckiego do Warszawy pociągiem Kolei Mazowieckich (spółka samorządu Mazowsza).
Ku Podlasiu
Licząca 38 km pętla, rozpoczyna się i kończy w Suchej, a wiedzie m.in. przez Liw i Węgrów. Trasa jest wprost wymarzona do podziwiania przyrody i meandrów rzeki Liwiec. W większości prowadzi utwardzanymi drogami, co czyni ją przyjazną także dla mniej zaawansowanych rowerzystów.
Wycieczkę rozpoczynamy przy Muzeum Architektury Drewnianej Regionu Siedleckiego, gdzie można obejrzeć charakterystyczne dla tego regionu zabytkowe budowle drewniane. Warto zatrzymać się w Grodzisku, by zobaczyć pozostałości dużej wczesnośredniowiecznej osady z XI w. Dolina rzeczki Strugi doprowadzi nas do Liwu, gdzie można zrobić kolejny przystanek i zwiedzić Muzeum Zbrojownię na Zamku w Liwie (instytucja samorządu Mazowsza). Stamtąd główną drogą udajemy się w stronę Węgrowa. Miasto kojarzone jest m.in. z legendą o mistrzu Janie Twardowskim. Rzekome lustro Twardowskiego można zobaczyć w zakrystii Bazyliki Mniejszej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny znajdującej się przy miejskim rynku.
Z Węgrowa kierujemy się na południe, wzdłuż porośniętej łąkami doliny Liwca, by w drodze do Wyszkowa przeciąć wilgotny las, a następnie za Pobratymami – przez pola i mostek na rzeczce o nazwie Śmierdziucha – powrócić do Suchej.
Kraina Dolnego Bugu i Jezioro Zegrzyńskie
Szlak pomarańczowy ma 20 km i tworzy pętlę wokół Serocka. Start z miejskiej plaży, skąd nadnarwiańską ścieżką kierujemy się do ośrodka rybackiego Cicha Zatoka, a następnie na most na Narwi. Szlak przecina lasy Puszczy Białej i dociera do położonej nad Bugiem miejscowości Cupel, gdzie możemy odpocząć w oczekiwaniu na katamaran Albatros, który zabierze nas na molo w Serocku.
Szlak brązowy to 36-kilometrowa trasa zaczynająca i kończąca się przy stacji PKP Wieliszew. Pierwszym przystankiem jest Jezioro Kwietniówka, za którym do Zegrza Południowego ciągną się łąki pełne dzikiego ptactwa. Kierując się na północ, przejeżdżamy mostem w Zegrzu i dalej ścieżką rowerową do Jadwisina, skąd docieramy do rezerwatu przyrody „Wąwóz Szaniawskiego”. Dalsza część szlaku prowadzi do miejskiej plaży w Serocku i mola, skąd katamaranem przeprawimy się wraz z rowerem do wsi Arciechów. Trasa prowadzi następnie do Jeziora Zegrzyńskiego, gdzie kładką pieszo-rowerową nad Kanałem Żerańskim przejeżdżamy do Nieporętu, by powrócić do punktu startu.
Szlak żółty (45-kilometrowy) rozpoczyna się i kończy w centrum Radzymina, skąd przez Górki Radzymińskie oraz malownicze lasy Nadleśnictwa Drewnica dojedziemy do ulokowanej nad rzecznym rozlewiskiem Bugu wsi Kuligów. Atrakcją tego miejsca jest skansen – park kultury ludowej. Jadąc dalej na zachód, mijamy dziką plażę i docieramy do przystani w Arciechowie, skąd przeprawimy się do Cupla i następnie drogą nr 62 dotrzemy do Serocka, zaś stąd przeprawą wodną dotrzemy do Radzymina.
Podkowa Leśna
Podkowa Leśna to powstałe w latach dwudziestych XX w. miasto ogród. Odwiedzimy je, wyruszając na liczącą 33 km trasę, która rozpoczyna się w Komorowie (stacja kolei WKD), skąd kierujemy się na południe niebieskim szlakiem. Mijamy duży skwer, zespół przyrodniczo-krajobrazowy i jeziorko. Wjeżdżamy do lasu, jadąc po piaszczystej, ubitej drodze, podziwiamy zieloną ścianę drzew urozmaiconą miejscami budkami dla ptaków i…nietoperzy. Jedziemy na południe wzdłuż Utraty, mijamy ruchliwą S8 (wiadukt). Za stawami skręcamy zgodnie z niebieskim szlakiem w prawo – przed nami Nadarzyn. W Nadarzynie w Parku Poniatowskiego uwagę zwracają Dęby Pamięci i tablice ku czci pomordowanych w Katyniu mieszkańców miasta. Kierujemy się w stronę Lasu Młochowskiego, mijamy leśniczówkę i zabytkowe aleje lipowe. Po przejechaniu paruset metrów możemy odbić na Karolin, aby zobaczyć wspaniały gmach Matecznika Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze” (instytucja samorządu Mazowsza).
Opuszczamy las (na jego skraju Rezerwat im. B. Hryniewieckiego z pomnikowymi dębami i sosnami, liczącymi blisko 180 lat!), a naszym oczom ukazują się pierwsze willowe zabudowania Podkowy Leśnej. Przejeżdżamy obok modernistycznego niewielkiego kościoła św. Krzysztofa, gdzie warto zwrócić uwagę na porośniętą bluszczem dzwonnicę z postaciami aniołów. Kolejny ciekawy przystanek po przejechaniu torowiska jest przy szklanej gablocie z makietą miasta. Z Podkowy jedziemy na północ do Brwinowa, po drodze mijamy okazały dąb (pomnik przyrody) oraz krzyż, upamiętniający miejsce egzekucji powstańców listopadowych. Po pokonaniu odcinka w kierunku zachodnim docieramy do Milanówka, gdzie kończymy wyprawę.
Bartosz Wiśniakowski, radny województwa mazowieckiego (klub radnych Koalicji Obywatelskiej)
Pracujemy nad tym, aby na Mazowszu powstały spójne i funkcjonalne sieci tras rowerowych, które połączą wszystkie ośrodki subregionalne i Warszawę oraz wpiszą
województwo mazowieckie w sieć tras krajowych i międzynarodowych. Podczas ostatniej sesji sejmiku przeznaczyliśmy na ten cel 11 mln zł. Jazda na rowerze pozwala docenić walory i bogactwo unikalnej przyrody Mazowsza. Zachęcam wszystkich do korzystania z tej formy wypoczynku. Szczególnie polecam urokliwe trasy rowerowe w Mazowieckim Parku Krajobrazowym (MPK). I poczatkujący, i zaawansowani kolarze mtb będą zachwyceni wycieczką rowerową, którą najlepiej rozpocząć od wjazdu do MPK w dzielnicy Wawer m.st. Warszawy.