Radni o walce z ASF i HPAI

Sejmikowa Komisja Rolnictwa i Terenów Wiejskich obradowała z udziałem przedstawicieli Mazowieckiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii. Radni zapoznali się z informacją Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii z/s w Siedlcach w sprawie oceny zagrożenia epizootycznego ze strony Afrykańskiego Pomoru Świń (ASF) oraz wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI).

Ogniska ASF-u dzików

Na Mazowszu w 2021 r. było 64 ognisk. Mniej, bo 48, było w roku 2022. Jest niepokojące, że w tym roku do 22 marca stwierdzono już 25 ognisk ASF, zwłaszcza w środkowej i wschodniej części województwa. Najwięcej w powiecie wyszkowskim – 8 (32 proc.), wołomińskim – 6 (24 proc.) oraz w siedleckim i grójeckim – po 3 ogniska. Jest obawa utrzymania się tej niekorzystnej dynamiki.

Odstrzał sanitarny dzików

Od 1 czerwca 2022 r. do 31 marca 2023 r. do odstrzału sanitarnego na Mazowszu nakazanych było 5861 dzików, zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Wojewody Mazowieckiego z 3 czerwca 2022 r. Odstrzelono 5444 dzików, czyli nakaz został zrealizowany w 93 proc.

Planowane jest wydanie nowego Rozporządzenia Wojewody Mazowieckiego, które będzie obowiązywać w całym roku łowieckim. Przewiduje się, że od 1 kwietnia 2023 r. do 31 marca 2024 r. limit odstrzału sanitarnego dzików wyniesie 10 000, w podziale na Zarządy Okręgowe Polskiego Związku Łowieckiego: Ciechanów – 1082, Biała Podlaska – 110, Skierniewice – 854, Płock – 756, Warszawa – 2324, Ostrołęka – 1181, Siedlce – 1521, Radom – 2172.

Na obszarze województwa mazowieckiego znajduje się łącznie 471 kontenerów chłodniczych z przeznaczeniem na tusze odstrzelonych dzików, w tym 251 chłodni w posiadaniu inspekcji weterynaryjnej.

Równocześnie z odstrzałem sanitarnym prowadzone są poszukiwania padłych dzików. W 2022 r. na obszarze województwa mazowieckiego przeprowadzono 389 takich akcji, na terenie ponad 192 tys. ha. W tym roku do 19 marca przeprowadzono 57 akcji na obszarze ponad 25 tys. ha. W związku z trudną sytuacją w powiatach wyszkowskim, wołomińskim i węgrowskim – do czasu ustalenia zasięgu oraz wyraźnego spadku cyrkulacji wirusa mają być prowadzone cykliczne poszukiwania padłych dzików w odstępach dwutygodniowych. W kwietniu br. spodziewane jest także zaangażowanie do poszukiwań bezzałogowych statków powietrznych pozostających w dyspozycji Sił Zbrojnych RP. Obszary, na których odbędą się poszukiwania są miejscami, w których znajdowano padłe dziki.

Jak chronić gospodarstwo rolne przed ASF?

W celu ochrony gospodarstwa przed wirusem ASF należy przestrzegać następujących zasad:

• zwierzęta i gospodarstwo muszą być zarejestrowane w bazie ARiMR,
• obserwuj stan zdrowia świń – o wszelkich niepokojących objawach natychmiast powiadom lekarza weterynarii,
• zabezpiecz świnie przed kontaktem z dzikami,
• do pomieszczeń ze zwierzętami może wchodzić tylko właściciel gospodarstwa lub osoba sprawująca opiekę nad zwierzętami,
• maty nasączone środkiem dezynfekcyjnym muszą być wyłożone przed wejściem do budynków inwentarskich,
• nie karm świń odpadami kuchennymi,
• do pracy ze zwierzętami używaj oddzielnego stroju i pozostawiaj go w chlewni.

Ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI)

W 2022 r. na terenie województwa w przypadku drobiu stwierdzono 4 ogniska HPAI (powiaty łosicki i gostyniński), na ogólną liczbę 68 ognisk w całej Polsce. Natomiast u ptaków dzikich stwierdzono 5 ognisk HPAI (Nowy Dwór Mazowiecki i m.st. Warszawa) na ogółem 40 ognisk w kraju. W I kwartale 2023 r. wykryto na Mazowszu 3 ogniska u ptaków dzikich na 37 ognisk w kraju (Białobrzegi i Mińsk Mazowiecki). W każdym z ognisk zostały podjęte działania w celu ich zwalczenia, zostało zrealizowane całe postępowanie określone ustawą.

Obszary ryzyka

W Rozporządzeniu Wojewody Mazowieckiego z 17 stycznia r. określone zostały obszary ryzyka wystąpienia wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u ptaków dzikich.

Do obszarów wysokiego ryzyka zaliczono:

• powiat mławski,
• powiat żuromiński.

Średnie ryzyko wystąpienia obejmuje:

• powiaty: gostyniński, płocki, sierpecki i siedlecki,
• powiaty o dużej liczbie ferm drobiu (50 i więcej), czyli łosicki, sierpecki, sokołowski,
• gminy, które zlokalizowane są w promieniu 3 km od rzeźni drobiu, to jest gmina Ciechanów, Opiniogóra Górna, Ojrzeń w powiecie ciechanowskim, gmina Karczew i Otwock w powiecie otwockim oraz gmina Jarzębia i Radom w powiecie radomskim.

Obecnie na wszystkich tych obszarach obowiązuje nakaz utrzymywania drobiu w zamknięciu. Natomiast w powiatach mławskim i żuromińskim obowiązują zakazy utrzymywania kaczek i gęsi razem z innymi gatunkami drobiu oraz czasowego organizowania targów, wystaw, pokazów lub konkursów z udziałem ptaków.

Działania prewencyjne

Oprócz działań administracyjnych, podejmowane działania prewencyjne obejmują zintensyfikowanie monitoringu biernego u drobiu  i ptaków dzikich – mające na celu  wczesne wykrycie zakażeń HPAI. Prowadzona jest szeroka akcja informacyjna związana z zagrożeniem rozprzestrzeniania się wysoce zjadliwej grypy ptaków, o drogach zakażenia oraz obowiązujących wymogach w zakresie bioasekuracji i sposobie zabezpieczenia gospodarstw utrzymujących drób.

Jak chronić gospodarstwo rolne przed HPAI?

W celu ochrony gospodarstwa przed wirusem wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) należy przestrzegać następujących zasad:

• obserwuj stan zdrowia ptaków. O wszelkich niepokojących objawach natychmiast powiadom lekarza weterynarii,
• zabezpiecz budynki, w których utrzymywany jest drób oraz paszę przed dostępem zwierząt dzikich, w tym ptaków,
• stosuj maty dezynfekcyjne w wejściach i wyjściach z budynków, w których utrzymywany jest drób oraz przy wjazdach i wyjazdach z gospodarstwa,
• nie karm drobiu na zewnątrz budynków inwentarskich,
• pozostaw ptaki w przeznaczonych do tego celu pomieszczeniach bez możliwości swobodnego poruszania się po otwartym wybiegu,
• nie wykorzystuj do pojenia drobiu wody ze zbiorników, do których mają dostęp dzikie ptaki.