Aktualności - sejmik
Patron roku 2022 i zabytki
Autor: fot. arch. UMWM
Komisja Kultury i Dziedzictwa Narodowego o patronach roku 2022 na Mazowszu oraz nowym programie opieki nad zabytkami i zasadami udzielania dotacji na renowację zabytków.
Komisja pozytywnie zaopiniowała trzy projekty uchwał, którymi we wtorek 21 grudnia br. zajmie się Sejmik Województwa Mazowieckiego.
Patroni roku 2022 na Mazowszu
Jeden z projektów dotyczy ustanowienia roku 2022 na Mazowszu „Rokiem majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala” i Mirona Białoszewskiego”.
W 2022 roku przypada 125. rocznica urodzin mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” – ostatniego żołnierza Września. Całe swoje życie związał on ze służbą wojskową, czynnie uczestnicząc w walkach, zarówno podczas I, jak i II wojny światowej. Po ogłoszeniu kapitulacji Warszawy we wrześniu 1939 r. wraz z Oddziałem Wydzielonym Wojska Polskiego prowadził walki partyzanckie, oczekując ofensywy francusko-angielskiej. Działania te były jawną i skuteczną demonstracją patriotyczną, która wywarła duży wpływ na rozwój działalności konspiracyjnej m.in. na Mazowszu. Za swoją służbę frontową mjr Henryk Dobrzański „Hubal” był wielokrotnie odznaczany i wyróżniany najwyższymi odznaczeniami państwowymi, m.in. pośmiertnie Krzyżem Złotym Orderu Wojennego Virtuti Militari.
Miron Białoszewski urodził się 30 czerwca 1922 r. Był znanym i cenionym poetą, prozaikiem, dramatopisarzem i aktorem teatralnym. Całe życie związany był z Warszawą. Uznawany jest za jedną z najważniejszych postaci literatury polskiej XX w.
Podczas naboru wniosków na patrona roku wpłynęła również propozycja uczczenia 100. rocznicy zamachu i śmierci pierwszego prezydenta II Rzeczpospolitej Gabriela Narutowicza, ale nie przeszła wymogów formalnych. Dyrektor Departamentu Kultury, Promocji i Turystyki Paweł Cukrowski podkreślił również, że w przyszłym roku przypadają rocznice urodzin Wojciecha Fangora i Władysława Bartoszewskiego. Zaproponował uczczenie pamięci tych osób przez sejmik poprzez przyjęcie stanowiska. Radny Krzysztof Skolimowski wystąpił więc z wnioskiem do Zarządu Województwa Mazowieckiego o opracowanie stanowisk sejmiku dotyczących upamiętnienia w 2022 r. Gabriela Narutowicza w 100. rocznicę śmierci oraz Wojciecha Fangora w 100. rocznicę urodzin. Wniosek poparła komisja.
Ochrona zabytków
Członkowie komisji pozytywnie wyrazili się również o nowym „Programie opieki nad zabytkami w województwie mazowieckim 2022–2025”. Program przewiduje kontynuowanie dotychczasowych projektów, jak: udzielanie dotacji na renowacje zabytków, konkurs fotograficzny „Odkrywamy nasze dziedzictwo”, konkurs „Dom w krajobrazie” czy Mazowiecki Szlak Tradycji. Nowymi elementami programu są – jak wyjaśnił Wojciech Kłosowski, który opracował ten dokument – stworzenie platformy współpracy specjalistów z dziedziny ochrony zabytków (Mazowieckie Forum Dziedzictwa), przeprowadzenie dokumentacji zabytków architektury XX w. oraz utworzenie w Mazowieckim Systemie Informacji Przestrzennej komponentu Zabytki.
Komisja zajęła się również projektem zmian w uchwale w sprawie zasad udzielania i rozliczania dotacji na renowację zabytków. Projekt wprowadza możliwość uzyskania dofinansowania poza trybem konkursowym w przypadku wystąpienia zniszczeń spowodowanych klęską żywiołową, katastrofą naturalną lub budowlaną i awarią techniczną. Zgodnie z obowiązującą uchwałą, samorząd Mazowsza nie mógł wesprzeć (poza konkursem) właścicieli w ratowaniu obiektów.
