Mazowsze serce Polski nr 6 (62) 2023
Przyjazne miasto
Gdzie znajduje się słynny obraz El Greca i największa kolekcja szczątków rakiet V-2? I gdzie szukać sławnego Jacka, z którym kojarzą się Siedlce? Czym jeszcze może nas zaskoczyć to miasto?
– Miasto jest ciche i spokojne, a że mieszkam na jego obrzeżach, o tej porze roku mogę się rozkoszować widokiem zieleni i śpiewem ptaków – mówi pan Jan, od ponad 20 lat mieszkaniec Siedlec. Podkreśla też, że oddycha się tu swobodnie, bo powietrze nie jest zanieczyszczone, jak to często bywa w dużych aglomeracjach.
A jak jest z pracą?
– Przez wiele lat Siedlce uważane były za sypialnię Warszawy. Sam również znalazłem zatrudnienie w stolicy i codziennie dojeżdżam pociągami Kolei Mazowieckich. Dzięki modernizacji linii w godzinę docieram do swojej stacji. Codziennie obserwuję wiele osób, które tak jak ja mieszkają w Siedlcach, a pracują poza miastem – wskazuje pan Jan.
Własna energia
W Siedlcach jednym z pracodawców jest Muzeum Regionalne im. Mieczysława Asłanowicza (instytucja Samorządu Województwa Mazowieckiego).
– Obok Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego i firmy „Mostostal” jesteśmy uważani za poważnego pracodawcę, co oznacza, że mamy wpływ nie tylko na kulturę regionu, ale też ekonomię – mówi Sławomir Kordaczuk, dyrektor tej placówki, w której skład wchodzą także: Muzeum Ziemiaństwa w Dąbrowie, Muzeum Pożarnictwa w Kotuniu oraz Muzeum Powstania Listopadowego w Nowych Iganiach (w organizacji).
A niebawem w okolicy przybędzie miejsc pracy.
– Współczesne Siedlce to miasto ludzi młodych, otwartych, przyjaznych i dobrze wykształconych. Musimy patrzeć naprzód i myśleć perspektywicznie, dlatego też bardzo ważną dla nas wszystkich decyzją była budowa Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych z odzyskiem energii na terenie PE przy ul. Starzyńskiego – przekonuje Andrzej Sitnik, prezydent Siedlec.
Zakład będzie odzyskiwać ciepło i energię elektryczną z odpadów nienadających się do recyklingu i składowania.
– Siedlczanie będą mieli czystsze powietrze, niższe koszty produkcji ciepła, zyskają niezależność energetyczną, co przełoży się na bezpieczeństwo energetyczne miasta. Całkowity koszt inwestycji to prawie 160 mln zł, na które pozyskano finansowanie ze źródeł zewnętrznych – mówi prezydent.
Powstaną także Branżowe Centra Umiejętności.
– Będą one przygotowywać kadrę na potrzeby nowoczesnej gospodarki w branży elektroenergetycznej w dziedzinie elektryki. Staniemy się ośrodkiem szkolenia kadr dla całego kraju. To u nas młodzież, ale również dorośli oraz nauczyciele przedmiotów zawodowych będą mogli podwyższać, uzupełniać lub zdobywać kwalifikacje – zaznacza prezydent. I dodaje: – Otworzyliśmy Park Miejski „Aleksandria” po gruntownej rewitalizacji, na co z pewnością czekali mieszkańcy. Miasto cały czas się rozwija i pięknieje.
Wykorzystane szanse
Wojciech Kudelski, radny województwa (klub PiS) – siedlczanin od 50 lat, a od 30 samorządowiec – wskazuje, że na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych Siedlce, tak jak i wiele innych miast w Polsce, przeżyły zapaść.
– Upadły wielkie zakłady przemysłowe. Na domiar złego Siedlce przestały być miastem wojewódzkim. Straciły status regionalnego lidera. Lata po wejściu do UE przyniosły szansę na pozyskanie pieniędzy tak potrzebnych do odbudowy – wspomina.
I Siedlce skorzystały z tej możliwości: wybudowano m.in. wodociągi, kanalizację, oczyszczalnię ścieków, zachodnią obwodnicę miasta. Uzbrojone tereny przyciągnęły inwestorów, m.in. szwajcarską firmę pociągów Stadler, amerykańską firmę paszową czy wspomniany już „Mostostal”.
– Powstawały miejsca pracy. Napływali do nas ludzie z całego regionu, zakładali rodziny, kupowali mieszkania, a my wychodziliśmy naprzeciw ich potrzebom, stąd odbudowane sale koncertowe, teatr, nowe kina, szkoły, sale gimnastyczne, park wodny, stadion – wspomina radny, jednocześnie dziękując wszystkim zaangażowanym za wsparcie i uczestnictwo w realizacji tych inwestycji.
W Siedlcach funkcjonuje około 8,5 tys. prywatnych podmiotów gospodarczych. Swoją siedzibę ma dowództwo 18. Dywizji Zmechanizowanej.
– Z nieukrywaną radością patrzymy też na szybkie tempo prac przy budowie autostrady. To nasza nadzieja na dalszy rozwój miasta jako ośrodka ponadlokalnego, na przyciągnięcie i zatrzymanie młodzieży – uważa radny, który w latach 2006–2018 był prezydentem Siedlec.
Zdaniem mieszkańców jest kilka spraw, które wymagają zmiany.
– Autobusy komunikacji miejskiej mogłyby częściej kursować – twierdzi pan Jan. I dodaje: – Nie wiem, z czego to wynika, ale w Siedlcach są drogie mieszkania i domy. Taniej można kupić mieszkanie w szeregowcu w podwarszawskiej Kobyłce niż na siedleckich osiedlach – zauważa.
Roboty dla zdrowia
A gdzie leczą się siedlczanie? Jedną z wiodących w regionie placówek zdrowotnych jest Mazowiecki Szpital Wojewódzki im. św. Jana Pawła II (MSW), instytucja samorządu Mazowsza. Zatrudnia blisko 3 tys. osób i jest drugim co do wielkości pracodawcą w okolicy. W strukturach placówka ma także szpital w Rudce, którego profil działalności to rehabilitacja, a także Siedleckie Centrum Onkologii.
– Jesteśmy wyróżniającym się ośrodkiem onkologicznym w regionie w zakresie chirurgii onkologicznej, radio- i chemioterapii, diagnostyki nuklearnej i profilaktyki chorób onkologicznych – zaznacza Mariusz Mioduski, członek zarządu MSW w Siedlcach. – Mamy ośrodek medycyny małoinwazyjnej. Jako jedni z nielicznych w Polsce dysponujemy robotem do operacji kręgosłupa. Dzięki środkom od samorządu województwa i przeprowadzonym inwestycjom, posiadamy najnowocześniejszy sprzęt i warunki, by leczyć – zaznacza.
Obecnie w siedleckim szpitalu prowadzona jest m.in. termomodernizacja elewacji budynków, nadbudowa piętra dla potrzeb oddziału wewnętrznego i modernizacja zespołu poradni. Planowana jest budowa nowego bloku operacyjnego, SOR-u i kliniki kardiologicznej.
Przypadkowe światowe „znalezisko”
Wspomniane już Muzeum Regionalne im. Mieczysława Asłanowicza zgromadziło ponad 14 tys. eksponatów z zakresu m.in. archeologii, sztuki, numizmatyki, etnografii, historii. Wśród zbiorów są także eksponaty z okresu II wojny światowej.
– Niewiele osób wie, że mamy największą w Polsce kolekcję fragmentów niemieckich rakiet balistycznych V-2, liczącą ponad 1300 elementów – mówi dyrektor Sławomir Kordaczuk. – Zapraszamy do obejrzenia ciekawej wystawy poświęconej historii piłki nożnej. Nawiązuje ona do przedwojennej drużyny z Siedlec, grającej w lidze krajowej. Wspólnie z Siedleckim Klubem Kolekcjonerów w drugą niedzielę lipca, sierpnia i września organizujemy Giełdę Staroci i Rzeczy Potrzebnych Komuś Innemu – szef placówki zachęca do jej odwiedzenia.
Warto też zajrzeć do Muzeum Diecezjalnego, by podziwiać jedyny w Polsce obraz El Greca „Ekstaza świętego Franciszka”, odnaleziony przypadkiem na plebanii kościoła w Kosowie Lackim.
A na wieży… „Jacek”
Na wieżę ratusza, pochodzącego z połowy XVIII w., a ufundowanego przez księżną Aleksandrę Ogińską wróciła odrestaurowana figura zwana „Jackiem”. Jej renowacja kosztowała 165 tys. zł, a pieniądze pochodziły z budżetu Samorządu Województwa Mazowieckiego.
Siedlce mogą poszczycić się pięknymi zabytkami architektury, do których należą m.in.: pałac Ogińskich z 1. poł. XVIII w., kaplica pw. św. Krzyża z 2. poł. XVIII w., klasycystyczne budynki gimnazjum oraz teatru, barokowo-klasycystyczny kościół pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika czy kościół katedralny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP.
Pomoc z Brukseli
Realizowane przez samorząd Mazowsza programy wsparcia ułatwiają realizację wielu zadań.
– Są wśród nich zarówno inwestycje w ochronę zdrowia, jak i budowy dróg, modernizacje szkół i przedszkoli. Wszystkim przyświeca ten sam cel – rozwój regionu i troska o naszych mieszkańców – mówi Elżbieta Lanc, członek zarządu województwa (klub radnych KO).
Dzięki takiemu wsparciu renowację przejdzie zabytkowy budynek Urzędu Stanu Cywilnego w Siedlcach.
– To obiekt z historią nie tylko tą architektoniczną, ale też osobistą mieszkańców Siedlec i okolic – dodaje Janina Ewa Orzełowska, członek zarządu województwa (klub radnych PSL). Koszt inwestycji to ponad 1,6 mln zł, a dotacja wynosi przeszło 717 tys. zł.
Samorząd Siedlec jest aktywny także w pozyskiwaniu funduszy unijnych. Kwota wsparcia dla projektów zrealizowanych w mieście w ramach RPO WM 2014–2020 wyniosła ponad 184 mln zł. Fundusze europejskie pomogły m.in. w budowie Siedleckiego Ośrodka Onkologii, działającego przy MSW – wartość dofinansowania to prawie 41,5 mln zł.
Ważną dla mieszkańców inwestycją była rozbudowa infrastruktury komunikacyjnej w ciągu ul. Rotmistrza Witolda Pileckiego (dofinansowanie to ponad 33,3 mln zł). W ramach wsparcia z UE (11,5 mln zł) możliwa była również budowa Centrum Przesiadkowego w Siedlcach.
Miastu dała początek osada, która powstała prawdopodobnie w IX–X w. Prawa miejskie nadał Siedlcom w 1547 r. król Zygmunt Stary. W XV i XVI w. miasto należało do rodu Gniewoszów, od XV w. przybrali oni nazwisko Siedleckich. Około 1670 r. Siedlcami zaczęli władać Czartoryscy. Po pożarze, który zniszczył część zabudowań, Kazimierz Czartoryski zlecił nowe planowanie rynku i ulic, co przyczyniło się do rozbudowy centrum miasta. Po śmierci Kazimierza miasto przeszło na własność Michała Fryderyka Czartoryskiego. Dzięki staraniom jego córki Aleksandry Ogińskiej Siedlce stały się ośrodkiem życia towarzyskiego i kulturalnego w Polsce.