VIII sesja sejmiku Mazowsza

Projekt budżetu na 2025 rok

Nowa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (JST) zmieniła strukturę dochodów gmin, powiatów i województw. Jedną z pozytywnych zmian przepisów jest likwidacja w dotychczasowym kształcie wydatków JST z tytułu wpłat tzw. „janosikowego” do budżetu państwa. W rezultacie prognozowane na 2025 rok wpływy podatkowe województwa mazowieckiego wynieść mają ponad 4,8 mld zł, czyli o ponad 245 mln zł więcej niż spodziewane w roku 2024.

Przyszłoroczne dochody budżetowe planuje się na kwotę blisko 6 mld zł. Przychody planowane są na ponad 2 mld zł. Wydatki planuje się na kwotę 7,8 mld zł, w tym wydatki bieżące na 4,6 mld zł. Wydatki majątkowe wyniosą 3,1 mld zł, tj. 40,84 proc. ogółu wydatków. Rezerwy budżetowe obejmą kwotę 387 mln zł.

Kiedy budżet zostanie przyjęty?

Rozpatrywanie projektu uchwały budżetowej odbywa się w trzech czytaniach. Pierwsze odbyło się podczas dzisiejszej sesji. W ciągu 4 dni po sesji, radni mogą zgłaszać poprawki do projektu budżetu. Będą one analizowane przez zarząd województwa i omawiane na posiedzeniach tematycznych komisji sejmikowych. Drugie czytanie projektu uchwały budżetowej odbędzie się podczas dwóch posiedzeń Komisji Budżetu i Finansów, a trzecie – finalizowane jest głosowaniem nad przyjęciem uchwały budżetowej – planowane jest na kolejnej, grudniowej sesji sejmiku.

Współpraca z organizacjami pozarządowymi

W roku 2025 sejmik Mazowsza przeznaczy na zadania zlecone organizacjom pozarządowym 114,5 mln zł. Organizacje będą realizowały zadania aż w 18 obszarach współpracy. Pieniądze potrzebne na sfinansowanie dotacji pochodzić będą z dochodów własnych województwa, opłat pobieranych za wydawanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości do 18 proc., dotacji celowych z budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego oraz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. W programie ujęte zostały także zadania wybrane do realizacji w ramach Budżetu Obywatelskiego Mazowsza na kwotę 7,2 mln zł.

Pociągiem na Warmię i Mazury

Radni województwa dali zielone światło do uruchomienia połączeń kolejowych na trasie Ostrołęka – Szczytno. Kolejny krok to zawarcie porozumienia pomiędzy województwami mazowieckim i warmińsko-mazurskim. Na jego mocy od 15 grudnia br. do końca 2026 r. pasażerowie będą mogli korzystać z transportu kolejowego na odcinkach:

• Ostrołęka – Szczytno – Olsztyn – Szczytno – Ostrołęka oraz Chorzele – Szczytno – Olsztyn – Szczytno – Chorzele (realizowane przez spółkę Polregio),
• Ostrołęka – Szczytno – Ostrołęka (realizowane przez spółkę Koleje Mazowieckie - KM).

Zakup nieruchomości

Radni województwa zdecydowali o zakupie nieruchomości w Czersku na potrzeby Państwowego Muzeum Archeologicznego. Cena zakupu wynosi 1,9 mln zł. W przyszłości na działce, o powierzchni 27,6 tys. m.kw, powstanie obiekt wystawienniczy. Będzie w nim prezentowany drewniany wrak statku wiślanego, tzw. szkuta czerska, wydobyta w tej okolicy w 2018 r. łódź została zbudowana pod koniec XV w. To pierwszy odkryty w Polsce dobrze zachowany i tak duży średniowieczny statek służący do spławu zboża. Do czasu jego odkrycia wiedza o jednostkach pływających w tamtym czasie po Wiśle pochodziła głównie z rycin i obrazów.

Nadbużański Park Krajobrazowy

Radni przyjęli uchwałę w sprawie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego im. Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego. Zdefiniowano w niej obowiązujące na terenie parku cele ochrony wartości przyrodniczych, historycznych, kulturowych i krajobrazowych oraz katalog przedsięwzięć i czynności gospodarczych, które mogą negatywnie oddziaływać na środowisko.

W uchwale jako najważniejsze cele przyrodnicze wskazano zachowanie:

• swobodnie meandrującej rzeki Bug i jej doliny z dużą liczbą starorzeczy i odnóg,
• pozostałości dużych kompleksów leśnych, bogactwa szaty roślinnej obejmującej liczną grupę chronionych i rzadkich gatunków roślin i zbiorowisk roślinnych,
• muraw psammofilnych i kserotermicznych oraz łęgów nadrzecznych.

Ze względów historyczno-kulturowych założeniem jest zachowanie swoistego charakteru zabudowy wiejskiej i tradycyjnej funkcji wsi oraz rozwój rękodzielnictwa ludowego. Ze względów krajobrazowych jako cele ochrony wyznaczono zachowanie przekształconego w niewielkim stopniu krajobrazu rolniczego, wysokich skarp erozyjnych wysoczyzn okalających rzeki Bug i Narew oraz tarasu nadzalewowego z parabolicznymi wydmami.

Do osiągnięcia tych celów konieczne jest wprowadzenie obostrzeń, m.in. zakazów:

• likwidowania i niszczenia zadrzewień,
• pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu,
• wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu,
• dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody lub racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej,
• organizowania rajdów motorowych i samochodowych,
• używania łodzi motorowych i innego sprzętu motorowego na otwartych zbiornikach wodnych.

Nadbużański Park Krajobrazowy wraz z otuliną obejmuje obszar o powierzchni 112 288 ha. Powierzchnia samego parku zaś wynosi 73 732,3 ha. Zlokalizowany jest na terenie gmin: Nur i Zaręby Kościelne (powiat ostrowski), Ceranów, Sterdyń, Sabnie, Repki, Kosów Lacki (powiat sokołowski), Liw, Miedzna, Sadowne, Stoczek, Korytnica i Łochów (powiat węgrowski), Pokrzywnica i Pułtusk (powiat pułtuski), Jadów (powiat wołomiński) oraz Przesmyki, Korczew, Paprotnia (powiat siedlecki) oraz Platerów (powiat łosicki).

Obszary chronionego krajobrazu

Radni przyjęli dwie uchwały określające zakres czynnej ochrony ekosystemów leśnych, nieleśnych lądowych i wodnych. Do działań temu służących należą m.in.:

• utrzymanie ciągłości i trwałości ekosystemów leśnych i niedopuszczanie do ich nadmiernego użytkowania,
• pozostawianie drzew o charakterze pomnikowym, przestojów, drzew dziuplastych oraz części drzew obumarłych aż do całkowitego ich rozkładu,
• zwiększanie pokrycia terenów drzewostanami, w szczególności na terenach porolnych, a także tworzenie i utrzymywanie leśnych korytarzy ekologicznych ze szczególnym uwzględnieniem możliwości migracji dużych ssaków,
• zachowanie i utrzymywanie w stanie zbliżonym do naturalnego istniejących śródleśnych cieków, mokradeł, polan, torfowisk, wrzosowisk oraz muraw napiaskowych i niedopuszczanie do ich nadmiernego wykorzystania dla celów produkcji roślinnej lub sukcesji,
• ochrona stanowisk chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów,
• przeciwdziałanie zarastaniu łąk, pastwisk i torfowisk,
• prowadzenie zabiegów agrotechnicznych zgodnie z wymogami zbiorowisk i zasiedlających je gatunków fauny, zwłaszcza ptaków (odpowiednie terminy, częstotliwość i techniki koszenia), w tym powrót do tradycyjnego użytkowania (koszenie ręczne),
• preferowanie ochrony roślin metodami biologicznymi,
• wykorzystanie lasów do celów rekreacyjno-krajoznawczych i edukacyjnych.

Nowe regulacje dotyczą:

• Nasielsko-Karniewskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu o powierzchni 14 346,25 ha leżącego na terenie gmin Gzy, Pułtusk, Winnica, Pokrzywnica (powiat pułtuski), Karniewo (powiat makowski) i Nasielsk (powiat nowodworski);
• Nadwkrzańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu o powierzchni 99 514,43 ha leżącego na terenie gmin Lutocin, Siemiątkowo, Bieżuń (powiat żuromiński), Stupsk, Radzanów, Strzegowo (powiat mławski), Regimin, Glinojeck, Ojrzeń, Ciechanów, Sońsk (powiat ciechanowski), Raciąż, Baboszewo, Sochocin, Nowe Miasto, Joniec i miasta Raciąż (powiat płoński) oraz Nasielsk (powiat nowodworski).

Inne decyzje sejmiku

Na wnioski beneficjentów radni wprowadzili zmiany w uchwałach pomocowych dotyczących ochrony przeciwpożarowej oraz programów wsparcia: „Mazowsze dla sportu – edycja 2024”, „MAZOWIECKIE STRAŻNICE OSP – edycja 2024”, „Mazowsze dla zabytków 2024”. Na prośby beneficjentów, radni przyjęli także zmiany w uchwałach dotyczących pomocy finansowej dla Ciechanowa, Radomia oraz gmin Joniec i Opinogóra Górna.

Znowelizowane zostały:

• Wieloletnia Prognoza Finansowa Województwa Mazowieckiego na lata 2024–2038,
• budżet województwa na 2024 r.,
• uchwała w sprawie w sprawie zasad udzielania dotacji celowej spółkom wodnym, trybu postępowania w sprawie udzielania dotacji i sposobu jej rozliczania.

Radni zapoznali się też z informacjami:

• Zarządu Województwa Mazowieckiego o działaniach podjętych w celu likwidacji zagrożeń dla środowiska związanych z funkcjonowaniem składowisk odpadów niebezpiecznych;
• o stanie realizacji zadań oświatowych Samorządu Województwa Mazowieckiego w roku szkolnym 2023/2024;
• z działalności Zarządu Województwa Mazowieckiego między sesjami sejmiku, w okresie 21 października – 5 listopada 2024 r.