Ponad 117 mln zł na rolnictwo w roku 2023

Na zadania z zakresu rolnictwa w budżecie województwa mazowieckiego na 2023 r. zaplanowano środki w wysokości 117,8 mln zł (blisko 2 proc. ogółu wydatków). Najwyższą kwotę – 52,9 mln zł – przewidziano na dotacje celowe dla jednostek samorządu terytorialnego, na zadania określone w ustawie o ochronie gruntów rolnych.

Ponadto:

• Realizacja programu „Mazowiecki Instrument Aktywizacji Sołectw” to kwota 11,4 mln zł.
• 12 mln zł przeznaczonych zostanie na dotacje celowe dla spółek wodnych, na bieżące utrzymanie wód i urządzeń wodnych.
• Realizacja rocznego programu współpracy województwa z organizacjami pozarządowymi przewiduje wydatkowanie 6 mln zł.
• Na pomoc techniczną w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich – Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich przewidziano kwotę 2,6 mln.
• Na szacowanie szkód wyrządzonych przez zwierzęta łowne oraz na odszkodowania za poniesione szkody zaplanowano łącznie niespełna 8 mln zł, w ramach dotacji z budżetu państwa.

Działalność Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej

Radni wysłuchali również informacji o działalności Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, w zakresie funkcjonowania spółek wodnych, małej retencji oraz realizacji programu retencji korytowej.

Mała retencja wodna obejmuje działania techniczne i nietechniczne, zmierzające do wydłużenia czasu obiegu wody w obszarze zlewni, w szczególności magazynowanie wody w zbiornikach o pojemności do 5 mln m³, w stawach i oczkach wodnych, w dolinach rzecznych, obszarach mokradłowych oraz w korytach rzek i rowach melioracyjnych wyposażonych w urządzenia piętrzące.

Tworzenie obiektów małej retencji oznacza:

• poprawę struktury bilansu wodnego zlewni czyli przede wszystkim zmniejszenie udziału szybkiego odpływu powierzchniowego na rzecz zdecydowanie powolniejszego odpływu gruntowego.
• poprawę jakości wód, przede wszystkim w odniesieniu do substancji biogennych,
• ograniczenie erozji wodnej gleb i cieków,
• zwiększenie różnorodności biologicznej i poprawę biologicznego funkcjonowania krajobrazu, zarówno w dolinach rzek, jeśli uległy one znaczącym przekształceniom antropogenicznym (np. zostały pozbawione terenów zalewowych i naturalnych możliwości kształtowania swoich koryt),
• podniesienie wizualnych walorów krajobrazu i turystyczno-rekreacyjnej wartości obszaru, poprzez tworzenie przede wszystkim oczek wodnych oraz zbiorników, które będą mogły być wykorzystywane jako kąpieliska;
• poprawę mikroklimatu.

Retencja korytowa poprawia bilans wodny danego terenu i łagodzi skutki suszy. Polega na zatrzymaniu wody w ciekach wodnych, kanałach i rowach melioracyjnych. Dzięki budowie i odbudowie urządzeń piętrzących spowalnia się spływ wód, zwiększając retencję w korycie rzecznym. Następuje wzrost poziomu wód gruntowych, poprawa mikroklimatu i bioróżnorodności przy zachowaniu przepływów środowiskowych w okresach niżówkowych w ciekach.

Zrealizowane inwestycje

W ramach ogólnopolskiego Programu Kształtowania Zasobów Wodnych (prowadzonego od 2020 r.) zaplanowano na terenie Mazowsza wykonanie 72 urządzeń poprzez realizację 15 zadań za 17,1 mln zł (retencja 285 tys. m³, obszar oddziaływania 1,1 tys. ha). Dotychczas zakończone zadania to:

• Odbudowa jazu na rzece Potok Zadębie, gm. Raciąż, pow. płoński. Zrealizowana w roku 2020 za kwotę 399 tys. zł,
• Odbudowa jazu na rzece Potok Zadębie, gm. Siemiątkowo, pow. żuromiński. Zrealizowana w roku 2020 za kwotę 333 tys. zł,
• Utworzenie rezerwy powodziowej w stawie młyńskim Piechota na rzece Skrwie Lewej w m. Strzałki gm. Gostynin. Zrealizowana w roku 2021 za kwotę 4,4 mln zł,
• W 2022 r. zrealizowano 3 zadania utrzymaniowe o wartości 273 tys. zł: remont jazu na rzece Płonce, gm. Płońsk, pow. płoński, remont jazu na rzece Płonce, gm. Płońsk, pow. płoński, remont zastawki na Kanale A, powiat makowski, gm. Szelków.

Do tej pory programem w zakresie uzyskiwania pozwoleń wodnoprawnych na eksploatację budowli na terenie województwa mazowieckiego objęto 470 urządzeń. Retencję zwiększono o 2 854 tys. m³.

Plany inwestycyjne

W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich do końca 2025 r. przewidziano realizację – przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie – 14 zadań inwestycyjnych o łącznej wartości 27 mln zł.