Co drugie jabłko pochodzi z Mazowsza

Średnio ponad 45 proc. produkcji jabłek w kraju pochodzi z zagłębia grójecko-wareckiego1, nazywanego „największym sadem Europy”. Gminy o największej koncentracji upraw to: Błędów, Belsk Duży, Grójec i Warka. Jak mówią smakosze – to właśnie z tego rejonu jabłka są najlepsze,  odpowiednio wybarwione o jędrnym miąższu. To dzięki szczególnemu mikroklimatowi  i staraniom wielopokoleniowych rodzin sadowników jabłka z Mazowsza są tak doskonałe. Najbardziej znane i doceniane odmiany to m.in. Gala, Jonagold, Golden Delicious, Red Jonaprince oraz Ligol. I jest na nie największe zapotrzebowanie.

Smakoszem grójeckich jabłek jest marszałek Adam Struzik. I zachęca innych do sięgnięcia po ten zdrowy polski owoc.

– Aż 7 na 10 świeżych owoców eksportowanych z Polski to produkty z naszego regionu. A szczególnie dumni możemy być z grójeckich jabłek. Gorąco Państwa zachęcam po sięgnięcie, nie tylko dzisiaj, po ten zdrowy produkt z rodzimych sadów. Dobrego dnia dla smakoszy i sadowników – mówi marszałek.

O ich najwyższej jakości przekonuje Leszek Przybytniak, urodzony w Grójcu radny województwa mazowieckiego, przewodniczący sejmikowej Komisji Rolnictwa i Terenów Wiejskich oraz producent rolny.

– Mamy najlepsze owoce na świecie. Nigdzie indziej nie są one tak pachnące i smaczne, a co najważniejsze pełne wartości odżywczych. To aromaty z naszych jabłek wykorzystywane przy produkcji artykułów spożywczych czy kosmetyków są najbardziej cenione i jest na nie największe zapotrzebowanie – podkreśla radny.

Jedzmy jabłka – za zdrowie!

Znakomicie smakują, ale mają też wiele wartości odżywczych. Dietetycy zalecają jedzenie przynajmniej dwóch jabłek dziennie – rano dla urody, wieczorem dla zdrowia. Jabłka to źródło witaminy C, witamin z grypy B, minerałów i błonnika roślinnego. Są niskokaloryczne (jedynie około 50 kcal w 100 g), korzystnie wpływają na trawienie, oczyszczają organizm z toksyn, wspomagają pracę mózgu i pomagają regulować poziom cukru we krwi.

Zupełnie wyjątkowe na Mazowszu jest jabłko marki „amela” – produkowane zgodnie z innowacyjnym programem „zero pozostałości pestycydów” w ramach Klastra „Polska Natura” w gminie Błędów (pow. grójecki).

Jabłkowy szlak

Smaczny owoc doczekał się własnego szlaku. Warecki Szlak Jabłkowy liczy 70 km i wiedzie przez Warkę – jedno z najstarszych miast na Mazowszu oraz Jasieniec, Belsk Duży i Błędów. Założyła go grupa lokalnych społeczników pod skrzydłami Stowarzyszenia W.A.R.K.A.

Jabłko na talerzu

Przepisów z tym owocem w roli głównej jest wiele. Gdzie po nie sięgnąć? Na przykład do ksiąg kół gospodyń wiejskich, przeżywających obecnie swoisty renesans. Ten wykwintny przepis przygotowały „Michrowianki” – panie z Koła Gospodyń Wiejskich w Michrowie.

Grójecka beza jabłkowo-karmelowa

Składniki:

(na 2 blaty bezowe)
6 białek
300 g drobnego cukru
szczypta soli
Galaretka jabłkowa:
1 kg jabłek grójeckich
1 galaretka cytrynowa
Sos karmelowy:
100 g masy kajmakowej
100 g masła
150 g śmietanki 30%
szczypta soli
Krem:
500 g śmietanki kremówki
250 g serka mascarpone
150 g masy kajmakowej

Dwie płaskie blachy wykładamy papierem do pieczenia, rysujemy na nim 2 okręgi o średnicy 23 cm (można odrysować od talerzyka). Wszystkie składniki powinny mieć temperaturę pokojową. W misie miksera ubijamy białka ze szczyptą soli na sztywno, a w trakcie ubijania stopniowo dodajemy po łyżce cukru. Następnie dodajemy sok z cytryny lub ocet wciąż ubijając. Powinna w ten sposób powstać gęsta i błyszcząca piana bezowa. Masę bezową dzielimy na dwie części i przekładamy na przygotowane uprzednio blachy.
Piekarnik rozgrzewamy do temperatury 150 stopni C. Wkładamy obie przygotowane blachy i natychmiast zmniejszamy temperaturę do 120 stopni C. Pieczemy/suszymy przez około 2 godziny, aż beza będzie z wierzchu chrupiąca i wypieczona. Po upływie tego czasu wyłączamy piekarnik i pozostawiamy zawartość do wystudzenia na przynajmniej kilka godzin.
Jabłka obieramy, wyjmujemy gniazda nasienne i kroimy owoce w kostkę. Następnie wrzucamy je do garnka i podduszamy. W trakcie duszenia jabłka nie powinny się rozpaść. Do jeszcze gorących jabłek wsypujemy galaretkę i zostawiamy całość do ostudzenia. Składniki sosu umieszczamy w garnku i gotujemy na niewielkim ogniu do zgęstnienia. Następnie studzimy.
W misie miksera ubijamy śmietankę z serkiem, dodajemy masę kajmakową i dobrze mieszamy.
Przygotowanie bezy: pierwszy blat bezowy układamy na paterze. Delikatnie wykładamy nań połowę kremu karmelowego, przykrywamy galaretką jabłkową i polewamy połową sosu. Na to kładziemy kolejny blat i pozostały krem. Możemy udekorować delikatnie uprażonymi na patelni i wystudzonymi plasterkami jabłek. Całość polewamy pozostałym sosem karmelowym. Bezę schładzamy w lodówce przed podaniem.

Przepisy ziemi grójeckiej na zupy, przetwory, przekąski i desery przygotowane na bazie najważniejszego owocu w regionie znajdziemy też w broszurze „Spiżarnia królowej Bony”, która powstała w ramach projektu „Jabłko na Widelcu – dziedzictwo Największego Sadu Europy na Mazowszu”2 (projekt został dofinansowany ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego).