Mazowsze serce Polski nr 10
KURPIE: odkryjmy królestwo Puszczaków
Dużo pięknej, nieco dzikiej przyrody, wyjątkowe regionalne muzea, również w nowoczesnej odsłonie. Może jesień to dobry moment na wyprawę do królestwa Kurpiów?
Region kurpiowski to tzw. Zielone Płuca Polski – szybko zyskujący na popularności wśród turystów obszar na pograniczu Mazowsza i Podlasia. Jego atrakcyjność polega nie tylko na położeniu na terenie dwóch puszcz: Zielonej i Białej, ale także na unikalności kultury zamieszkujących te ziemie Kurpiów: ich sztuce ludowej, obrzędach i strojach.
Strzelcy i bartnicy
„Kurpie to niezwykle fascynujący region, a jego mieszkańcy – zwani Puszczakami – wydają się postaciami na granicy mityczności. Ich nazwa pochodzi od wyrabianych z lipowego łyka butów – kurpsi. Do puszczy trafiali, szukając schronienia przed napadami albo zbiegając przed pańszczyzną, a ich historia sięga aż XV w. Puszcza była dla nich domem i głównym źródłem utrzymania. Byli szanowanymi bartnikami i – jako puszczańscy myśliwi – również doskonałymi strzelcami. Świadczy o tym fakt, że w czasie insurekcji kościuszkowskiej to właśnie z nich rekrutowano oddział strzelców wyborowych” – tak zachęcają do poznania tej niezwykłej krainy i jej mieszkańców Monika i Seweryn Masalscy, autorzy popularnego bloga Mikrowyprawy z Warszawy.
Zagroda Kurpiowska w Kadzidle
Kadzidło uważane jest powszechnie za stolicę Kurpiów. Nazwa wsi związana jest z bursztynem, a konkretnie kadzidłem wykonywanym z żywicy z dodatkiem jałowca, które wykorzystywano w uroczystościach kościelnych. Jego największą atrakcją jest Zagroda Kurpiowska. Malutki skansen w sosnowym lesie, kilka drewnianych budyneczków z końca XIX i początku XX w. Stoją tu trzy chałupy, spichlerz, drewutnia i stodoła, które pokazują, jak żyli Kurpie ponad 100 lat temu. Wnętrza chat udekorowane są słynnymi kurpiowskimi wycinankami i robią niemal sielskie wrażenie.
Wydarzeniem kulturalnym, które cieszy się zainteresowaniem na skalę krajową, jest odbywające się tu w trzecią sobotę i niedzielę czerwca Wesele Kurpiowskie. Punktem kulminacyjnym imprezy jest obrzęd weselny, w którym jako goście pary nowożeńców uczestniczą wszyscy mieszkańcy oraz przyjezdni. Wydarzenie połączone jest z kolorowym jarmarkiem, podczas którego sprzedawane są wyroby tkackie i hafciarskie, wielkanocne ozdoby, figurki z ciasta chlebowego oraz wyroby ze słomy (w tym duże pająki służące jako ozdoby ścienne). Takiego weseliska nie można pominąć!
Kurpiowska Kraina nad Zalewem Wykrot
Rozległy kompleks, od kilku lat główny ośrodek wypoczynkowy na Kurpiach – plaża, wypożyczalnia sprzętu wodnego, hotel, kemping i gastronomia. Tutejsza oferta jest niezwykle bogata i chyba każdy znajdzie coś dla siebie. Chociaż najlepiej czuć się tu będą rodziny z dziećmi. Jest plac zabaw, specjalny pokój dla dzieci, dmuchańce i automaty (warto zaopatrzyć się w dużą liczbę monet). Pole kempingowe położone jest tuż nad wodą, łazienki są dobrze utrzymane. W weekendy na plaży bywają tłumy, ale i tak bardzo dobrze się w tym miejscu odpoczywa. W tygodniu jest znacznie spokojniej i można się cieszyć rozległym zbiornikiem w ciszy i spokoju.
Plaża Miejska nad Narwią w Ostrołęce
Zieleń, woda, kąpielisko, piasek, bar i place zabaw. Cały ten teren został nie tak dawno odnowiony i dobrze to widać. Jest monitoring, w sezonie opieka ratowników, kąpielisko zostało oczyszczone i pogłębione, są boje, długi pomost wyremontowano, można przyjemnie posiedzieć, machając nogami w wodzie. Są dwa boiska do siatkówki, regularnie odbywają się tu imprezy. Sama rzeka robi majestatyczne wrażenie, a tutejsza bujna zieleń zachwyca. To idealne miejsce na spędzenie popołudnia, np. po zwiedzaniu któregoś z lokalnych skansenów.
Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce
Zaskakująco nowoczesne, położone w zabytkowej kamienicy przy pl. gen. Józefa Bema. Mieści się w nim aż 14 tys.eksponatów! Najbogatsze są zbiory etnograficzne, które pomagają uświadomić sobie, jak wyglądało codzienne życie mieszkańców tych ziem. W szczególności nie brakuje przyciągających uwagę barwnych strojów oraz elementów wyposażenia domów Kurpiów. Oddzielna sekcja muzeum prezentuje bogatą historię regionu i samej Ostrołęki.
Bazylika kolegiacka w Myszyńcu
Wizytówką miasta jest neogotycka bazylika kolegiacka Świętej Trójcy wraz z pierwszą na Kurpiach murowaną dzwonnicą. W miejscowości warto odwiedzić Regionalne Centrum Kultury Kurpiowskiej z Galerią Kurpiowskiej Twórczości Ludowej i Rękodzieła Artystycznego, w której można obejrzeć i kupić prace lokalnych artystów. W maju w Myszyńcu odbywa się popularny Jarmark Kurpiowski – festiwal folkloru z występami na żywo. Innym popularnym wydarzeniem jest Miodobranie Kurpiowskie organizowane w ostatnią niedzielę sierpnia, które przypomina o bartniczych tradycjach Puszczy Zielonej.
Palma kurpiowska w Łysych
To najważniejszy ośrodek kurpiowskiej sztuki ludowej. Warto przyjechać tu szczególnie w Niedzielę Palmową, kiedy odbywa się konkurs na najpiękniejszą Palmę Kurpiowską. Wydarzenie to corocznie przyciąga szerokie rzesze turystów. Najbardziej zabytkowym obiektem w miejscowości jest drewniany kościół pod wezwaniem św. Anny wzniesiony pod koniec XIX w. Choć na co dzień obiekt jest zamknięty, na terenie parafii warto odszukać kościelnego, który udostępnia wnętrza zwiedzającym. W kościele zobaczyć można m.in. XIX-wieczne polichromie oraz kurpiowskie palmy wielkanocne. Jednak na szczególną uwagę zasługują obrazy ze scenami biblijnymi z elementami kurpiowskimi, np. na jednym z nich widać witające się Marię i Magdalenę na tle chaty kurpiowskiej, a na innym – Kurpia dźwigającego krzyż wraz z Chrystusem.
MIROSŁAW AUGUSTYNIAK
radny województwa, sejmikowy klub PSL
Na Mazowszu jest wiele ciekawych miejsc, które mogą konkurować z wiecznie obleganymi górami, morzem czy Mazurami. Nasz region stoi otwarty dla turystów, możemy korzystać z różnych form wypoczynku – możliwości jest mnóstwo. Wokół Ostrołęki mamy piękne miejsca i czyste powietrze, szczególnie zachęcam do poznania kuchni kurpiowskiej.
MARCIN GRABOWSKI
radny województwa, sejmikowy klub PiS
Zachęcam do odwiedzenia naszego pięknego regionu. Kurpiowszczyzna oferuje wiele ciekawych miejsc i atrakcji. Wizyta na ziemi kurpiowskiej to też możliwość uczestniczenia w wielu wydarzeniach regionalnych, jak np.: Niedziela Palmowa w Łysych, Wesele Kurpiowskie w Kadzidle oraz Miodobranie Kurpiowskie w Myszyńcu. A atrakcje, z których warto skorzystać, to spływy kajakowe rzeką Omulew, rajdy rowerowe, plaża miejska nad rzeką Narew w Ostrołęce, zalew w Wykrocie.
Miłośnicy Podróżowania
„Filolożka i ekonomista, nieustająco planujemy jednodniowe wycieczki z Warszawy. Dzielimy wielką pasję do wypraw, szczególnie tych lokalnych. Urodziliśmy się w Świętokrzyskiem, ale od 20 lat mieszkamy w stolicy. Mazowsze pokochaliśmy z całego serca, choć do dziś nie możemy się nadziwić, jak jest płaskie" ‒ piszą o sobie autorzy bloga Mikrowyprawy z Warszawy.