Patroni roku 2022 na Mazowszu

125 lat temu urodził się major Henryk Dobrzański pseudonim „Hubal” (22.06.1897–30.04.1940) – nazywany często ostatnim żołnierzem Września, pierwszym partyzantem II wojny światowej, zagończykiem. Major Dobrzański całe swoje życie związał ze służbą wojskową, czynnie uczestnicząc w walkach, zarówno podczas I, jak i II wojny światowej. Czynem, który wsławił go w historii, zwłaszcza polskiego ruchu oporu, była jego decyzja o kontynuacji walk po ogłoszeniu kapitulacji Warszawy we wrześniu 1939 r. Wraz z Oddziałem Wydzielonym Wojska Polskiego działającym w pełnym umundurowaniu wojskowym major Dobrzański prowadził walki partyzanckie oczekując wiosny i ofensywy francusko-angielskiej. Tworzył na zapleczu niemieckim ogniska oporu, spełniając rolę pomostu, który miał ułatwić powrót naszym wojskom na ojczystą ziemię. Oddział Wydzielony Wojska Polskiego został ostatecznie rozwiązany 25 czerwca 1940 r., po kapitulacji Francji. W ciągu kilku miesięcy istnienia stoczył ponad trzydzieści potyczek z często wielokrotnie większymi siłami niemieckimi. Również straty poniesione przez okupanta były nieporównanie poważniejsze niż wśród hubalczyków. Działalność oddziału „Hubala” była jawną i skuteczną demonstracją patriotyczną, która wywarła duży wpływ na rozwój działalności konspiracyjnej, między innymi na Mazowszu. Za swoją służbę frontową major Henryk Dobrzański „Hubal” był wielokrotnie odznaczany i wyróżniany najwyższymi odznaczeniami państwowymi, również pośmiertnie. Za honorową postawę, niebywałą odwagę oraz całokształt działalności wojskowej Henryk Dobrzański otrzymał pośmiertnie Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari, a także awansowany został do stopnia pułkownika, aczkolwiek w powszechnym użyciu stosowany jest stopień majora.

Miron Białoszewski (30.06.1922–17.06.1983) – znany poeta, prozaik, dramatopisarz i aktor teatralny, całe życie związany z Warszawą. W 2022 roku obchodziłby 100. urodziny.

Miron Białoszewski w okresie okupacji zdał maturę na tajnych kompletach i rozpoczął studia polonistyczne. Przeżył powstanie, po jego kapitulacji został wywieziony na przymusowe roboty do Niemiec. Uciekł z transportu i po zakończeniu wojny wrócił do Warszawy. Przeżycia związane z okresem wojennym bardzo wyraźnie uwidaczniają się w jego twórczości. Jednym z najwybitniejszych literackich świadectw doświadczenia wojny jest „Pamiętnik z powstania warszawskiego”. Białoszewski uznawany jest za jedną z najistotniejszych postaci literatury polskiej dwudziestego wieku, za postać wyjątkową, zarówno jeżeli chodzi o poetykę twórczości, jak i filozofię życia. Cechą wyróżniającą jego twórczość jest wybór rzadko praktykowanych wówczas form literackich, takich jak pamiętnik, dziennik, reportaż oraz wykorzystywanie wielu form języka. Charakterystyczne dla jego twórczości wojennej jest pokazywanie otaczającej go rzeczywistości z perspektywy cywila, w sposób zwyczajny, pozbawiony patosu, a tym samym bardzo głęboko przemawiający do odbiorcy.

Dla upamiętnienia postaci ustanowionych przez Sejmik Województwa Mazowieckiego patronami roku 2022 na Mazowszu zostały zaplanowane różnorodne przedsięwzięcia kulturalne przy współpracy z instytucjami, które zarekomendowały wyżej wymienione kandydatury.

Do włączenia się w obchody „Roku majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala” i „Roku Mirona Białoszewskiego” zapraszamy także inne organizacje związane z patronującymi postaciami. Ciekawe inicjatywy postaramy się wesprzeć materiałami promocyjnymi lub w innej możliwej do realizacji formie. Więcej informacji można uzyskać pod numerem telefonu (22) 59 79 548.

„Rok majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala” został ogłoszony przez Sejmik Województwa Mazowieckiego uchwałą nr 166/21 z 21 grudnia 2021 r. a „Rok Mirona Białoszewskiego” uchwałą nr 167/21 z 21 grudnia 2021 r.