Muzeum Małego Miasta w Bieżuniu to oddział Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu. Jego modernizacja została w całości sfinansowana z budżetu województwa mazowieckiego. Koszt prac wyniósł 10,7 mln zł. Jak zauważa marszałek Adam Struzik, placówka w Bieżuniu to miejsce unikalne nie tylko w skali Mazowsza, ale i całego kraju.

– Wizyta w muzeum pozwala zrozumieć jak wyglądało życie małego miasteczka w XIX wieku. Dzięki modernizacji udało się ocalić budynki będące świadkami historii. Dbałość o takie miejsca jest naszym obowiązkiem.

Nowoczesne centrum obsługi turystów

Prace rewitalizacyjne rozpoczęły się jesienią 2017 r. i objęły dwa budynki. Jeden z nich, z 1902 r., był pierwszą siedzibą muzeum. Po modernizacji stworzono tu punkt obsługi turystów z kasą, sklepikiem muzealnym oraz multimedialną salę edukacyjną z możliwością organizacji wystaw czasowych. Kolejny obiekt, który przeszedł metamorfozę to wybudowany w latach osiemdziesiątych XX wieku budynek gospodarczy usytuowany na terenie ogrodu Stefana Gołębiowskiego, poety, wybitnego tłumacza dzieł Horacego, posła i działacza społecznego. Zrujnowany obiekt został rozebrany, a w jego miejsce wybudowano budynek z dwuspadowym dachem, krytym dachówką ceramiczną, wykończony okładziną dębową przypominającą drewniane bale. Wnętrza zaadaptowano na toalety dla zwiedzających oraz kotłownię olejową.

Wystawy w odnowionych wnętrzach

Kolejny etap prac rewitalizacyjnych rozpoczął się w lutym 2020 r. Remont prowadzono jednocześnie w domu Stefana Gołębiowskiego z 1821 r., zabytkowym spichlerzu z XIX w. oraz budynku dawnego szpitala z przełomu XVIII i XIX w. W pierwszym z nich zostały odtworzone wnętrza mieszkalne: salonik rodziców, sypialnia, pokój gościnny oraz kuchnia. W części bibliotecznej znalazł się liczący 9 tys. woluminów księgozbiór. W budynku zrekonstruowano też gabinet urzędującego tu w XIX wieku, ostatniego burmistrza Bieżunia, Józefa Blocha. Dyrektor Muzeum Wsi Mazowieckiej Jan Rzeszotarski podkreśla, że w odnowionych wnętrzach będą mogły się także odbywać liczne wydarzenia kulturalne. 

– Bieżuńska placówka jest ważnym ośrodkiem tradycji, kultury i sztuki, miejscem spotkań muzealnych, koncertów, wystaw czasowych prezentujących twórczość artystów wielu dziedzin sztuki. Realizując projekt modernizacji pragnęliśmy, aby powstało miejsce niepowtarzalne, z niecodzienną ekspozycją prezentującą krajobraz małych miasteczek z połowy XIX stulecia.

 Z kolei w zabytkowym spichlerzu zaaranżowane zostały charakterystyczne dla małego miasteczka warsztaty rzemieślnicze: nadwkrzańskiego rybaka, maglarza, tkacza, stolarza. Pokazane zostały sprzęty codziennego użytku: kopańki, dzieże, narzędzia do obróbki lnu, wyrobu masła, kiszenia kapusty, prania oraz kręciek do torfu, wolant i przedwojenny rower wykonany w 1938 roku w mławskiej Fabryce Rowerów Zenona Kamińskiego.

Programem rewitalizacji objęto także szpital z początku XIX w. Wymieniona została stolarka drzwiowa i okienna, tynki zewnętrzne i wewnętrzne, posadzki, podłogi, instalacje oraz pokrycie dachowe. We wszystkich pomieszczeniach parteru zostały zrekonstruowane piece kaflowe. Program wystawienniczy w tym budynku objął rekonstrukcję wnętrz mieszkalnych: sypialni, saloniku, jadalni, kuchni oraz gabinetu lekarza z małego miasteczka. Na pierwszym piętrze powstała nowa aranżacja wystawy „Bieżuń i jego mieszkańcy w dawnych latach”. W dwóch salach pokazane są dzieje miasta i najważniejsze momenty z jego historii oraz ludzie w nich uczestniczący, od czasów najdawniejszych po lata 50. XX wieku. Zgromadzono wiele starych fotografii, dokumentów oraz osobistych pamiątek, judaików, ilustrujących ponad 600-letnią historię miasta. Prezentowane są one w gablotach oraz specjalnie przygotowanych stelażach. Wystawy wzbogacono o monitory dotykowe z dedykowanymi aplikacjami.

Marta Milewska
Rzeczniczka Prasowa
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego
tel. 22 59 07 602, kom. 510 591 974
e-mail: rzecznik@mazovia.pl