Powidła jabłkowe

Region pogranicza województwa mazowieckiego oraz lubelskiego, Równina Radomska połączona doliną Wisły z Wyżyną Lubelską to jeden z lepszych obszarów do upraw ogrodniczych w Polsce. Charakteryzuje się wysoką średnią temperaturą w ciągu roku  (śr. temp. roczna +8°C), o dużym nasłonecznieniu i zróżnicowanych glebach, umożliwiających uprawę roślin o różnych wymaganiach. Sady i ogrody w tym regionie zakładano w miasteczkach i na wsiach od wieków.

Powidła jabłkowe towarzyszą mieszkańcom Pająkowa od niepamiętnych czasów. Można było je smażyć bez dodatku cukru, który był drogi – wystarczyło mieć jabłoń w przydomowym sadzie, które w powiecie zwoleńskim miał praktycznie każdy.

Istotą powideł jabłkowych jest ich konsystencja. Powidła to mocno zagęszczona masa owocowa, zdatna do smarowania chleba. Owoce do smażenia powideł powinny być dojrzałe i o jasnej skórce. Produkcja powideł wymaga staranności. Należy rozparzyć całe owoce ze skórką, przetrzeć przez gęste sita i zagęścić, jednocześnie należy uważać, aby powidła nie przypaliły się. Z wywiadów etnograficznych wynika, że powidła smażono przez kilka dni w wygasającym piecu, a robiono tak z kilku względów. Aby uzyskać powidła należało odparować wodę i nie przypalić gęstej masy. Powidła smażyło się na końcu – po gotowaniu, co pozwalało oszczędzać energię. Smażenie powideł w letnim piecu zapobiegało przypaleniu się. Gęstniejąca masa jest bardzo lepka i nawet jeśli miesza się ją na małym ogniu to bardzo trudno jest uniknąć przypalania. Powtarzanie smażenia pozwalało odparować odpowiednią ilość wody, tak aby powidła nie psuły się w czasie przechowywania.