Stanowisko nr 1/23

Sejmiku Województwa Mazowieckiego

z dnia 28 lutego 2023 r.

w sprawie konieczności zmiany przepisów dotyczących gospodarowania odpadami

Sejmik Województwa Mazowieckiego wyraża głębokie zaniepokojenie konsekwencjami jakie dla systemu gospodarki odpadami wniosła zmiana przepisów ustawy o odpadach wprowadzona ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 1592, z późn. zm.).

Znowelizowane ww. ustawą przepisy wprowadziły konieczność dostosowania wszystkich zezwoleń na zbieranie i przetwarzanie odpadów do nowych wymagań oraz obowiązek prowadzenia kontroli przed wydaniem tego rodzaju decyzji, co wiąże się z koniecznością zmiany decyzji wydawanych przez marszałków województw na przestrzeni lat 2013-2018 oraz z dostosowaniem decyzji starostów, które wskutek wprowadzenia równolegle nowych przepisów regulujących podział kompetencji organów, znalazły się we właściwości marszałków województw.

W konsekwencji wprowadzenie powyższych regulacji prawnych doprowadziło do bardzo dużego spiętrzenia prowadzonych przez marszałków województw postępowań administracyjnych na skalę nieodnotowywaną od 2008 r., czyli od momentu przejęcia realizacji zadań zleconych z tego zakresu od wojewodów. W ślad za przekazanymi zadaniami zleconymi z zakresu administracji rządowej nie przekazano środków finansowych pozwalających na ich realizację ani nie zapewniono odpowiedniej liczby etatów pozwalających na sprawne prowadzenie postępowań administracyjnych. Biorąc pod uwagę nawarstwienie spraw zarówno w urzędach marszałkowskich jak również w Wojewódzkich Inspektoratach Ochrony Środowiska (WIOŚ) bardzo wydłużył się czas prowadzenia postępowań. Z uwagi na brak zwiększenia zatrudnienia w WIOŚ okres oczekiwania na przeprowadzenie kontroli wynosi kilka, a w skrajnych przypadkach kilkanaście miesięcy. W efekcie stopień zaawansowania procesu dostosowania decyzji z zakresu gospodarki odpadami do znowelizowanych przepisów jest niezadawalający.

Mając na uwadze, że już przed wprowadzeniem powyższych przepisów poziom finansowania tego rodzaju zadań realizowanych przez marszałków województw nie był wystarczający, nałożenie nowych obowiązków bez przekazania dodatkowych środków na ten cel skutkuje brakiem możliwości załatwienia spraw w ustawowo przewidzianym terminie, co ma negatywne konsekwencje zarówno dla poszczególnych przedsiębiorców, jak i dla funkcjonowania całego systemu gospodarki odpadami.

Samorząd Województwa Mazowieckiego, diagnozując zagrożenia dla funkcjonowania systemu gospodarki odpadami wynikające z wprowadzonych zmian przepisów, występował kilkukrotnie do Ministra Klimatu i Środowiska o podjęcie działań mających na celu wprowadzenie zmian przepisów pozwalających na zapewnienie stabilności i ciągłości systemu gospodarki odpadami. Poruszane kwestie dotychczas nie zostały regulowane przez ustawodawcę.

Problemy poruszane powyżej dotyczą nie tylko województwa mazowieckiego, ale są też udziałem innych województw w kraju. Dlatego z inicjatywy Samorządu Województwa Mazowieckiego do Ministra Klimatu i Środowiska wystosowane zostało pismo z prośbą o zorganizowanie w trybie pilnym spotkania z przedstawicielami urzędów marszałkowskich w celu wypracowania rozwiązań umożliwiających skuteczne dokończenie prowadzenia postępowań administracyjnych toczących się w związku ze zmianami wprowadzonymi przepisami ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw. Również na tę prośbę nie było reakcji ze strony rządowej.

Mając na uwadze prawidłowość i rzetelność wykonywania powierzonych samorządom wojewódzkim zadań z zakresu administracji rządowej, Sejmik Województwa Mazowieckiego apeluje o:

1. zwiększenie liczby pracowników WIOŚ przeprowadzających kontrole;
2. doprecyzowanie w przepisach prawa pojęcia „istotna zmiana”, o której mowa w art. 41a ust. 6 ustawy o odpadach;
3. wyłączenie z obowiązku przeprowadzania kontroli podmiotów, których działalność sprowadza się do gospodarowania odpadami złomu i odpadami obojętnymi takimi jak ziemia, szkło, odpady budowlane;
4. zwiększenie środków na realizację zadań zleconych z zakresu administracji rządowej.